Een groep vooraanstaande internationale taalwetenschappers wil dat de toegankelijkheid van wetenschappelijke resultaten minder afhankelijk wordt van te dure commerciële uitgevers. Redacties van verschillende wetenschappelijke tijdschriften in de taalwetenschap nemen afscheid van hun huidige uitgever en publiceren hun artikelen binnenkort vrij toegankelijk voor de hele samenleving tegen zeer geringe kosten. Dit unieke initiatief gaat van start onder de naam LingOA. Universiteiten steunen deze betekenisvolle stap richting Open Access. Dit meldt de VSNU.
Aan de wieg van LingOA staan de redactieraden van vijf vooraanstaande taalwetenschappelijke tijdschriften. Zij verwachten met dit initiatief ook andere tijdschriften richting betaalbaar Open Access te bewegen. Het Nederlandse initiatief leidt ertoe dat publicaties in zogenaamd ‘fair’ Open Access worden gepubliceerd. Fair Open Access houdt in dat auteurs hun auteursrechten behouden, redactieraden eigenaar zijn van (de titel van) hun tijdschriften, en dat het publicatieplatform een beduidend lager bedrag rekent voor zijn diensten dan nu het geval is bij commerciële uitgevers met winstoogmerk. De publicatiekosten zijn bovendien transparant en gerelateerd aan de af te nemen diensten.
De Nederlandse universiteiten, verenigd in de VSNU, en de KNAW, NWO en de universiteitsbibliotheken steunen deze belangrijke stap. Voor een succesvolle transitie is een financiële garantstelling nodig, waardoor de publicatie van de Open Acces artikelen gegarandeerd wordt. De zes Nederlandse universiteiten waar taalwetenschappers onderzoek doen hebben daar in VSNU-verband mee ingestemd. Het gaat om de Universiteit van Amsterdam, Universiteit Leiden, Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit Utrecht, Vrije Universiteit Amsterdam en de Radboud Universiteit Nijmegen. NWO verleent een subsidie.
De Nederlandse universiteiten steunen het LingOA-initiatief, omdat zij met de Nederlandse overheid groot voorstander zijn van betaalbare en vrij toegankelijke wetenschappelijke publicaties. Open Access publicaties zijn beter vindbaar, worden vaker geciteerd en hebben een groter bereik. Open Access komt niet alleen de wetenschap ten goede, maar ook de maatschappij en de economie. Staatssecretaris Dekker van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wil dat in 5 jaar 60 procent en in 10 jaar 100 procent van alle Nederlandse wetenschappelijke publicaties open access is.
© Nationale Onderwijsgids
