Onze toekomstige leerkrachten en docenten hebben nog veel te leren op het gebied van informatievaardigheden. Jimmy Frèrejean, promovendus bij de Open Universiteit, deed onderzoek bij eerstejaars universitair studenten en studenten aan een lerarenopleiding in Nederland en kwam tot de conclusie dat studenten helemaal niet zo informatievaardig zijn als ze zelf (en anderen) graag denken. Gelukkig zijn deze vaardigheden te trainen, maar docenten weten vaak niet hoe ze dit in hun onderwijs aanbieden. Dit meldt de Open Universiteit.
Uit het onderzoek blijkt dat de integratie met domeinspecifiek onderwijs belangrijk is, zodat kennis en informatievaardigheden gelijktijdig ontwikkeld worden. Het helpt om te werken met modelvoorbeelden. Om tot beklijvende leereffecten te komen is volgens de promovendus echter een langere training over een uitgestrekt curriculum nodig. Jimmy Frèrejean verdedigt op 8 december 2017 bij de Open Universiteit zijn proefschrift: ‘Instruction for information problem solving’.
"We weten uit voorgaand onderzoek dat studenten wel knopvaardig zijn en de weg weten op internet, maar het systematisch zoeken en kritisch beoordelen van de kwaliteit van bronnen is vaak ver te zoeken. In het huidig onderwijs wordt wel steeds vaker een beroep gedaan op deze vaardigheden, omdat studenten steeds vaker zelf op zoek moeten naar hun leermaterialen. Daarbij zien we ook dat leerkrachten en onderwijsinstellingen worstelen met de vraag hoe informatievaardigheden het best onderwezen kunnen worden.’
Uit zijn onderzoek blijkt dat het gebruik van een goed ontworpen modelvoorbeeld nuttig is voor het ontwikkelen van deze vaardigheden. In zo’n voorbeeld demonstreerde een expert via video hardop pratend hoe een informatieprobleem op effectieve en efficiënte wijze kon worden opgelost. Ook leidde een training die was geïntegreerd in een vak in de lerarenopleiding, tot een systematischer aanpak bij het zoeken en selecteren van bronnen. Die verbetering zakte een aantal weken na de training echter ook weer weg, dus oefening over een langere periode lijkt nodig.
Belangrijk volgens de onderzoeker is dat in het onderwijs bewust aandacht wordt geschonken aan alle aspecten van informatie zoeken. “Losstaande cursussen in informatievaardigheden zijn daarbij minder effectief dan het integreren van informatievaardighedenonderwijs in specifieke vakken.”, aldus Frerejean.
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids
