Studentenwelzijn in het hoger onderwijs vereist een integrale aanpak: een op alle studenten gerichte gezondheidsbenadering die universiteiten en hogescholen integreren in hun curriculum én waarbij mentale gezondheid de basis vormt voor welzijn en studiesucces van studenten – tijdens hun studie en daarna. Preventie staat voorop, en zowel een ‘sense of belonging’ als mentale gezondheidsskills zijn cruciaal. Dit stelt Jolien Dopmeijer in haar promotieonderzoek aan de Universiteit van Amsterdam, zo meldt de UvA.
Dopmeijer keek onder meer naar de impact van prestatiedruk, eenzaamheid en je thuis voelen op de drie dimensies van burn-out: emotionele uitputting, distantie en (verminderde) competentie. Prestatiedruk en eenzaamheid hangen samen met alle drie de dimensies, maar de mate waarin een student zich thuis voelt – de sense of belonging – hing het sterkst samen met alle dimensies en kan het meest bijdragen aan het welzijn van studenten.
Riskant drinkgedrag speelt ook een rol in het welzijn van studenten. Er was echter nog geen ‘gouden standaard’ voor het screenen van studenten met riskant drinkgedrag, met het risico op problematisch drinken of alcoholafhankelijkheid. Dopmeijer vond dat het screeningsinstrument AUDIT-C, een verkorte versie van het door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ontwikkelde AUDIT, geschikt is voor de doelgroep studenten. Daarnaast onderzocht Dopmeijer of psychosociale problemen, zelfvertrouwen en persoonlijkheidskenmerken van studenten voorspellend zijn voor studievertraging of -uitval, en ontwikkelde een model hiervoor.
Geïntegreerde benadering
Dopmeijer brengt haar deelresultaten samen in een geïntegreerde benadering, voortbouwend op het landelijke Actieplan Studentenwelzijn. De benadering is gericht op alle studenten en bestaat uit vijf pijlers:
- Preventie en vroege identificatie: screening en assessment van de mentale gezondheid van studenten, risicofactoren en studiesucces;
- Bevordering van mentale gezondheidscompetenties: programma’s en interventies met betrekking tot veerkracht en betrokkenheid;
- Positief en ondersteunend studieklimaat: focus op activiteiten die de ‘sense of belonging’ bevorderen;
- Training en counseling van medewerkers en online middelen om hen uit te rusten om studenten te kunnen ondersteunen;
- Individuele en gerichte interventies, ook voor specifieke doelgroepen, zoals eerstegeneratiestudenten, mantelzorgende studenten, internationale studenten en LHBTQ-studenten.
“De problematiek overstijgt – zowel in oorzaken als oplossingen – het onderwijs en de individuele student. Dit maakt het vooral ook de verantwoordelijkheid van de Nederlandse overheid, met name van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.”
Door: Nationale Onderwijsgids
