Goede digitale leer- en hulpmiddelen en ICT vormen een belangrijke voorwaarde om de kwaliteit van het onderwijs te verhogen. Nationale investeringen in AI en digitale innovatie blijven echter op dit punt internationaal gezien nog achter. Tot op heden was er geen duidelijke plek voor onderzoek naar het gebruik van ai in het basis- en voortgezet onderwijs.

Onderwijsinnovatie

Het Nationaal Onderwijslab AI (NOLAI), gevestigd aan de Radboud Universiteit, gaat daarom in co-creatie intelligente digitale onderwijsinnovaties ontwikkelen gericht op het verbeteren van de kwaliteit van het primair en voortgezet onderwijs. Ook gaat het NOLAI de pedagogische, maatschappelijke, ethische en sociale consequenties van intelligente digitale onderwijsinnovaties onderzoeken. De toegekende publieke financiering aan NOLAI van 80 miljoen euro door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat via het Nationaal Groeifonds is voor een periode van tien jaar.

Kunstmatige intelligentie 

Inge Molenaar, wetenschappelijk directeur NOLAI en onderzoeker Orthopedagogiek: Leren en Ontwikkeling aan de Radboud Universiteit: "Het gebruik van intelligente technologieën in het klaslokaal is de laatste jaren sterk toegenomen. Toch staat het verantwoord inzetten van kunstmatige intelligentie in het onderwijs in Nederland nog in de kinderschoenen. Een gerichte en doordachte inzet van intelligente technologie biedt kansen om de kwaliteit en snelheid van innovatie in het onderwijs te verhogen."

Voorbeeld vervolgvragen 

Elk co-creatieproject start met dezelfde vraag: wat heeft het onderwijs nodig? In het NOLAI gaat men aan de hand van vervolgvragen onderzoeken welke zaken door AI in het onderwijs kunnen worden ondersteund, ondervangen of verbeterd.

Voorbeeldvragen zijn:
• kan een intelligent leermiddel ook uitgebreide feedback geven op de fouten van leerlingen;
• kunnen schrijfopdrachten (gedeeltelijk) nagekeken worden door AI;
• hoe kun je leerlingen beter in beeld krijgen met AI;
• kun je gymlessen ondersteunen door de bewegingen van leerlingen te analyseren en hier feedback op te geven?

Prototypes 

Al naar gelang het antwoord gaan onderwijs, wetenschap en bedrijfsleven concepten en prototypes ontwikkelen. Aansluitend worden die prototypes in de klas getest en gevalideerd. Dat is belangrijk want slimme technologie kan waardevol zijn voor de kwaliteit van het onderwijs maar kan in sommige gevallen ook onbedoeld sommige leerlingen op achterstand zetten. Op deze manier wordt intelligente technologie ontwikkeld die de kwaliteit van het onderwijs ondersteund. 

Het wetenschappelijke programma van NOLAI werkt aan inzicht in de pedagogische, maatschappelijke en sociale consequenties van het gebruik van intelligente technologie in het onderwijs. Er wordt bijvoorbeeld onderzocht welke leerlingen meer of minder baat hebben bij adaptieve oefenprogramma’s, hoe leraren gebruik maken van informatie in dashboards, hoe data van leerlingen op een veilige manier gedeeld kunnen worden en welke data van leerlingen gebruikt mogen worden. Uitgangspunt is dat AI een hulpmiddel kan zijn voor leraren en leerlingen, waarbij er veel aandacht is voor de menselijke autonomie. 

Door: Nationale Onderwijsgids