Wicked vertelde het verhaal over een onwaarschijnlijke vriendschap tussen de populaire Glinda en de groene, strijdlustige Elphaba. De moraal van dit verhaal was uiteindelijk dat vriendschap, eigenzinnigheid en oprechtheid altijd weten te overwinnen. Glinda werd destijds gespeeld door Yvonne Coldeweijer, die een tijdlang Chantal Janzen mocht vervangen. Het werd een weergaloos musicaldebuut voor dit jonge en vrij onbekende talent. Coldeweijer speelde daarna nog in de musical The Little Mermaid en sprak onder andere nog de stemmen in van verschillende karakters in een aantal animatiefilms. Inmiddels is Coldeweijer sinds 2020 gepromoveerd tot professioneel roddelinfluencer. Via haar zeer populaire YouTube-kanaal en Instagram-account is ze zich steeds meer gaan toeleggen op het verspreiden van zogenaamde ‘BN’er-juice’; een bezigheid die haar daarnaast inmiddels ook al enkele rechtszaken heeft opgeleverd.

Verbinding en aansluiting

Roddelen, oftewel negatief spreken over iemand anders, is zo oud als de mensheid. Het is een (a-)sociaal proces, waarbij mensen op zoek zijn naar verbinding en aansluiting door verhalen over anderen te verspreiden die veelal pijnlijk, beledigend en onjuist zijn. Wanneer er onderling negatieve uitingen over andere mensen gedaan worden, versterkt dat in veel gevallen het gevoel van erbij (mogen) horen en zal dat het zelfvertrouwen van die personen stimuleren. Op deze manier wordt het spreken over anderen in stand gehouden en zodoende het groepsgevoel versterkt. De naarste vorm van het verspreiden van roddels heet pesten. Dit ontstaat wanneer op een stelselmatige manier kwetsend over iemand gesproken wordt en deze persoon daaronder te lijden heeft.

Juicevergif

Sinds enkele maanden verspreidt het ‘juicevergif’ zich online over de diverse kanalen van de sociale media. Een woord dat al een tijd, mede hierdoor, steeds meer aan verval onderhevig is. Zo werden onlangs een aantal roddelkanalen onderschept, waarop leerlingen op scholen worden opgeroepen om roddels over medeleerlingen én docenten te delen. Ook foto’s en filmpjes waren welkom om de verse juice nóg sappiger te maken. De impact hiervan kan, begrijpelijkerwijs, groot zijn voor de betrokkenen die in de berichten en filmpjes voorkomen. Een school zal vervolgens overgaan tot een gesprek met de betrokken leerling(en) en de ouders om in te zetten op onderling begrip en respect. Afhankelijk van de ernst van het vergrijp kan ook worden overgegaan tot schorsing. 

Hoe roddels ontstaan

Een en ander zwengelt de discussie over het mobieltjesverbod in scholen verder aan, maar tevens het belang van preventief inzetten op de schadelijke gevolgen die roddel en achterklap, op welke manier dan ook, met zich mee kunnen brengen. Om aan te tonen hoe roddels ontstaan laat ik de leerlingen weleens in een rij staan van tien personen. De eerste leerling schrijft een kort verhaaltje op en vertelt dit aan leerling twee. Deze vertelt het gehoorde verhaal vervolgens door aan leerling drie totdat nummer tien het verhaaltje heeft gehoord. Leerling tien vertelt vervolgens hardop het gehoorde verhaal om te checken welke waarheid is overgebleven van het originele verhaaltje. Op deze manier kun je inzetten op het creëren van bewustwording rondom het ontstaan en verspreiden van roddels en de effecten ervan. Misschien kan er daarnaast ook een voorstelling worden gemaakt die langs de scholen trekt en de leerlingen attendeert op de kwalijke gevolgen van het verspreiden van roddels. Ik weet in elk geval een zeer geschikte kandidaat voor de hoofdrol.

Pascal Cuijpers
(Docent VO, publicist en auteur)
www.pcuijpers.nl

Door: Nationale Onderwijsgids / Pascal Cuijpers