Met de eindexamens in aantocht vragen veel leerlingen (en ouders) zich af: hoe leer je nu écht effectief? Leerstof opnieuw en dan nog een keer doornemen? De dag voor een toets uren achter elkaar blokken? Dat kun je vergeten. Letterlijk. Er zijn betere manieren om informatie te onthouden, weet bijzonder hoogleraar Effectief leren Gino Camp van de Open Universiteit. Oh ja, en een muziekje op de achtergrond? Ook geen goed idee. Dat meldt de Open Universiteit.
"Van jong tot oud: we hebben vaak onvoldoende inzicht in onze eigen leerprocessen", stelt Camp. "We vertrouwen op strategieën die goed voelen - zoals het opnieuw doorlezen van de stof - maar die ons niet op een effectieve manier uitdagen. Pas als je actief met de stof aan de slag gaat, begint het echte leren."
Actief ophalen van kennis uit je geheugen
Camp benadrukt dat leren niet stopt bij de eerste kennismaking met de stof. De sleutel zit in het actief ophalen van kennis uit je geheugen - bijvoorbeeld via oefentoetsen, flashcards, of door de stof uit te leggen aan iemand anders. Ook gespreid leren is een goed middel om kennis te laten beklijven. "Leerlingen die alleen op de laatste dag gaan blokken, onthouden vooral voor de korte termijn. Wie de oefenmomenten over de tijd verspreidt onthoudt de stof veel langer, zonder extra inspanning."
Tips en kanttekeningen
Camp biedt niet alleen concrete tips voor leerlingen, maar plaatst ook kanttekeningen bij populaire technieken als het markeren van teksten. "In onderzoek werd vergeleken hoeveel je van een korte tekst onthoudt als je hem markeert of als je hem niet markeert. Daar bleek geen verschil in te zitten."
Samenwerking
Daarnaast wijst Camp op het belang van samenwerking: tussen leerlingen, docenten én educatieve uitgeverijen. "Je hebt al deze betrokkenen nodig om een effectieve leeromgeving te creëren die gebruikt maakt van kennis bekend uit de wetenschap."
Webinair Eindexamentips 2025
Op donderdag 10 april gaf Gino Camp vanuit de Open Universiteit voor het tweede opeenvolgende jaar een goed bekeken webinar voor eindexamenleerlingen en hun ouders: Eindexamentips 2025. De opname is terug te kijken en biedt een toegankelijke samenvatting van de inzichten, mét veelgestelde vragen en praktische voorbeelden.
In het webinar legt Gino uit:
- Waarom samenvatten, markeren en doorlezen níét de meest effectieve methoden zijn
- Wat wél werkt: actief oefenen, jezelf toetsen, spreiden en herhalen
- Hoe je weet of je de stof écht beheerst
- En: hij beantwoordt veelgestelde vragen van leerlingen én ouders
Door: Nationale Onderwijsgids
