Op vrijdag 1 april 2011 zet de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) jonge onderzoekers in het zonnetje. Havo- en vwo-scholieren stuurden ook dit jaar weer massaal hun profielwerkstuk in om kans te maken op de RUG-prijzen.
Uit circa 150 inzendingen kozen deskundige jury's de beste 15 werkstukken op diverse terreinen van wetenschap. De genomineerde scholieren presenteren vrijdag hun onderzoek, waarna de winnaars bekend worden gemaakt. Daarnaast maken de scholieren kans op de publieksprijs.
Bij deze zesde editie van de RUG-profielwerkstukprijzen zijn veel verschillende creatieve presentatievormen gebruikt. Leerlingen zijn namelijk niet verplicht hun onderzoek in een schriftelijk verslag te presenteren, ook al is dat wel de meest gebruikelijke presentatievorm.
Dit jaar zijn er onder de genomineerden twee documentaires, een tijdschrift, een website, een computerprogramma, een zwevende constructie en een historische novelle. Stuk voor stuk goede onderzoeken in een verzorgde presentatie. De juryleden hebben deze creativiteit zeer gewaardeerd.
Youtube-filmpjes
Nieuw dit jaar was de mogelijkheid voor de genomineerden om een promotiefilmpje te uploaden op een speciaal Youtube-kanaal. Ook daar blijkt de creativiteit en het enthousiasme van de scholieren. Bijna iedereen maakte van deze mogelijkheid gebruik en plaatste een filmpje. De filmpjes zijn voor iedereen te bekijken via het kanaal ScholierenRUG.
Variatie in wetenschap
Nieuwsgierige leerlingen zijn onderzoekers in de dop, vandaar dat de universiteit hun prestaties wil stimuleren en belonen. De gezamenlijke uitreiking van de prijzen op alfa-, bèta en gammagebied geeft de breedte van de wetenschap en de interesse van de jonge onderzoekers goed weer.
Zo was onder de genomineerden dit jaar bijvoorbeeld een persoonlijke zoektocht naar de mogelijkheden voor zinvol vrijwilligerswerk. Maar ook een ontwerp voor een digitale muziekdocent, een computerprogramma dat je oefeningen vergelijkt met de correct gespeelde muziek en adviezen geeft voor verbetering.
Profielwerkstuk met een staartje
Het Bètasteunpunt heeft dit jaar een bijzondere vermelding voor een werkstuk over ‘de metamorfose der Ambystoma mexicanum', oftewel de ‘axolotl'. Bij dit amfibie groeit geen salamanderstaart aan, zoals bij verwante soorten; het dier behoudt ook als volwassene het uiterlijk van het onvolgroeide stadium.
De scholieren hebben onderzocht of het amfibie toch een volledige ontwikkeling kan doormaken. Dat leek een origineel onderzoek, maar de jonge onderzoekers hadden niet lang genoeg stilgestaan bij de ethische aspecten van een dergelijk onderzoek met dieren. Het werkstuk is uiteindelijk bij nader inzien niet genomineerd, omdat het onderzoek niet aan een onafhankelijke ethische commissie was voorgelegd.
Wel krijgt het werkstuk een bijzondere vermelding omdat de RUG ook aandacht wil vragen voor de ethische kant van wetenschap, die met dit werkstuk zo duidelijk naar voren is gekomen. Ook de volgende jaren zullen werkstukken die uit ethisch of maatschappelijk oogpunt de aandacht vragen, een bijzondere vermelding krijgen.
