Hoe jongeren omgaan met seksualiteit en welke keuzes ze maken, wordt sterk beïnvloed door de sociale omgeving waarin ze leven en de normen die gelden voor meisjes en jongens. De nadruk die vanuit de maatschappij gelegd wordt op individuele verantwoordelijkheid zorgt er voor dat de invloed van sociale normen en machtsverschillen, onzichtbaar worden. Problemen, zoals een ongeplande zwangerschap of seksueel geweld, leiden daardoor vaak tot zelfverwijt en schuldgevoelens. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Marianne Cense verbonden aan Rutgers, kenniscentrum seksualiteit, op basis van 174 diepte-interviews onder (migranten)jongeren. Dit meldt Rutgers.
NOG
Jongeren navigeren tussen sociale normen en seksuele verlangens
-Volgens Cense bestaan er nog te veel vooroordelen over tienermoeders of over jongeren die een soa oplopen. Vaak wordt dit beschouwd als hun eigen schuld, terwijl de invloed van hun omgeving hierin stelselmatig wordt onderschat. Ze heeft daarom een nieuw model ontwikkeld dat zichtbaar maakt hoe de seksuele keuzes van jongeren verbonden zijn met sociale normen en verwachtingen, met morele kaders en beschikbare verhalen.
In de levensverhalen van jongeren, en hoe ze praten over de keuzes die ze maken, wordt duidelijk dat jongeren veel bezig zijn met het vinden van sociale steun, zowel bij peers als bij hun familie. Ze houden rekening met hun reputatie bij anderen en met de uitwerking van hun gedrag op hun familie. Het onderzoek laat zien hoe omgeving, cultuur en religie invloed hebben op de omgang met seksualiteit.
Je seksueel ontwikkelen en seksueel weerbaar worden is een uitdaging voor alle jongeren, maar de uitdaging is niet voor iedereen even groot. “De weg is moeilijker voor jongeren die afwijken van wat cultureel als normaal wordt gezien, bijvoorbeeld doordat ze zich identificeren als niet-heteroseksueel of transgender, of door niet te passen in de culturele opvattingen over ‘nette meisjes’ en ‘echte mannen’. Zij moeten meer moeite doen om hun verbondenheid met familie en leeftijdgenoten te behouden, ze krijgen via school en media minder verhalen te horen waarmee ze zich kunnen identificeren, en ze krijgen eerder met negatieve oordelen en sociaal stigma te maken,” aldus Cense.
Seksuele vorming moet niet louter gericht zijn op het maken van verstandige, individuele keuzes, maar ook sociale normen ter discussie stellen en reflectie bevorderen. De erkenning dat seksualiteit vaak een hobbelige weg is, geeft nieuwe inzichten voor seksuele vorming.
Door: Nationale Onderwijsgids