Buitenlessen worden steeds populairder in het basisonderwijs, en met een goede reden: onderzoek toont aan dat buiten lesgeven overwegend positieve effecten heeft op leerlingen. Ook leraren zien dat in, want twee derde van de leerkrachten geeft aan graag vaker buiten les te willen geven. Wat zijn precies de voordelen van buitenonderwijs en hoe kun je dit goed inrichten? Wij zetten een aantal zaken op een rij.
Volgens onderzoek van DUO zijn leraren van mening dat de ideale verhouding tussen binnen en buiten les voor leerlingen 75 procent binnen en 25 procent buiten is. Momenteel is die verhouding in Nederland echter 99,5 procent binnen en 0,5 procent buiten. Leraren denken dat vakken als natuuronderwijs, gym, kunstzinnige vorming, verkeer en rekenen uitermate geschikt zijn voor buitenlessen.
Positieve effecten van buitenlessen
Buitenlessen zijn goed voor kinderen, zo blijkt uit steeds meer studies. De buitenlucht en beweging is goed voor zowel hun fysieke als hun psychische gezondheid. Doordat de kinderen letterlijk meer bewegingsruimte hebben ervaren ze ook een betere motorische ontwikkeling. Meer beweging en een beter lichaamsbesef zorgen er bovendien voor dat kinderen cognitief beter presteren. Als leerlingen buiten hebben gespeeld zijn ze daarna taakgerichter wanneer ze weer in de klas aan het werk moeten. Daarnaast draagt buitenonderwijs bij aan betere sociale relaties en sociale competenties van leerlingen. Buitenlessen zijn namelijk vaak minder gestructureerd en vergen minder controle door de leraar, wat er voor zorgt dat er meer ruimte is voor interactie tussen leerlingen. Dit kan ook weer een positief effect hebben op de sociale cohesie in de klas.
FONK buitenlessen
Een van de bekendere buitenonderwijsprogramma’s is FONK. Naar eigen zeggen bereidt FONK kinderen beter voor op de toekomst dan nu gebeurt, met de natuur als belangrijke inspiratie- en activatiebron. Bij FONK is het belangrijk om kinderen te laten ontdekken wie ze zijn en waar ze goed in zijn, en dit is maatwerk binnen het FONK-concept. Omdat FONK zich niet alleen op onderwijs richt, maar ook op vorming en opvoeding, wordt er nauw samengewerkt met “alles wat zich om de leerling heen beweegt”: kinderopvang, onderwijs, ouders, jeugdzorg, de directe omgeving van de school, maar ook overheid en natuurorganisaties. Het andere grote verschil ten opzichte van regulier onderwijs is dat er bij FONK bewust wordt gekozen om een aantal lessen buiten te geven, en dat natuuronderwijs een groter aandeel heeft. Lees hier meer over FONK.
Ideeën voor buitenlessen
Ook in het regulier onderwijs zijn er genoeg manieren te verzinnen om meer buitenlessen te implementeren. Op de website van de Nationale Buitenlesdag is een databank met meer dan 100 uitgewerkte buitenlessen en thuisopdrachten te vinden. Zo kun je bijvoorbeeld hinkelen met breuken op het schoolplein. Kinderen kunnen dan in een hinkelbaan van breuk naar breuk hinkelen. Op deze manier leren ze spelenderwijs met breuken te rekenen.
Door: Nationale Onderwijsgids
Bronnen: NRO, IVN, FONK, Leraar24, Nationale Buitenlesdag
