Docenten kunnen via hun gedrag een positief effect hebben op de mentale weerbaarheid van jongeren op school. Onderzoek heeft deze ‘positieve microgedragingen’ vastgelegd. De positieve microgedragingen zijn op film gezet en vertoont op vmbo-scholen in Rotterdam. Het gaat hier om gedrag gerelateerd aan sociale veiligheid, persoonlijke betrokkenheid en interactie tussen school, leerlingen en ouders. Dat meldt ZonMw.
In samenwerking met de gemeente Rotterdam en met een VIMP-financiering van ZonMw hebben onderzoekers van het Centrum Media & Gezondheid (CMG) de mogelijkheden verkend om de resultaten van het project structureel en duurzaam in te bedden. Dat maakt dit project een goed voorbeeld van invoering van onderzoeksresultaten in de praktijk.
De positieve microgedragingen werden gevonden in een groter onderzoek bij vmbo-scholen in achterstandswijken die het uitzonderlijk goed deden. Het CMG heeft de mentale weerbaarheid van jongeren op Rotterdamse vmbo-scholen in kwetsbare wijken onderzocht aan de hand van de vernieuwende methodiek 'Positive Deviance' (PD). Het uitgangspunt van de Positive Deviance strategie is dat er in alle gemeenschappen bijzondere individuen of organisaties zijn, die op een positieve manier afwijken van het gemiddelde.
Het onderzoek leverde inzicht in een reeks van positieve microgedragingen. Deze term komt voort uit de ervaring dat het vaak geen grote en structurele maatregelen zijn die het verschil maken, maar juist kleinschalige gedragingen op individueel niveau. Deze gedragingen kunnen bovendien doorgaans door anderen worden geadopteerd zonder dat dit speciale middelen of maatregelen vergt.
Uit het onderzoek blijkt dat de microgedragingen die een positieve invloed hebben zijn gerelateerd aan sociale veiligheid, persoonlijke betrokkenheid en interactie tussen school, leerlingen en ouders. Zo heeft een teamleider bijvoorbeeld een poster bij haar bureau met pasfoto’s van alle leerlingen om snel hun namen en gezichten te leren kennen. Of stuurt de administratie alle leerlingen op hun verjaardag een kaartje.
Samenwerking met de gemeente Rotterdam heeft ervoor gezorgd dat de resultaten van het onderzoek zijn ingebed in beleidsactiviteiten. Via het Schoolpioniersnetwerk Rotterdam 'Mentale Fitheid 2020' is de aanpak verspreid onder vertegenwoordigers van de Gemeente Rotterdam en van Rotterdamse vmbo-, mavo/havo-, vwo, en basisscholen.
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids