VVD

• De VVD gaat een meerurenbonus invoeren en begeleidt de startende leraren beter, zodat er minder leraren uitvallen. Ook verlaagt de VVD de werkdruk door onnodige administratie en onnodige toetsen te schrappen. Daarnaast wil de VVD meer mensen enthousiast maken om terug te keren in het onderwijs, of op latere leeftijd beginnen in het onderwijs
• De VVD wil dat leraren meer inspraak krijgen in het onderwijs op hun school en  over de inhoud van de lerarenopleiding. Beslissingen over geld worden dicht bij de werkvloer genomen. Leraren krijgen daarnaast meer mogelijkheden om door te groeien of te specialiseren. De beste leraren krijgen een hoger salaris

D66

• De salarissen van leraren in het basis en middelbaar onderwijs stijgen mee met de gemiddelde cao-loonstijging. Daarnaast maakt D66 geld vrij voor een bredere salarisverhoging om het beroep van leraar aantrekkelijker te maken. Weken op een school met veel leerlingen met een achterstand blijft meer lonen
• De minister voert voortaan zelf de cao-gesprekken en zorgt voor één gezamenlijke cao voor het hele funderend onderwijs en de kinderopvang
• Er komt een nationale academie voor leraren, waarmee lerarenopleidingen rechtstreeks onder het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap vallen. Ook maakt D66 de opleidingen minder afhankelijk van schommelende studentenaantallen
• De pabo’s en lerarenopleidingen gaan, onder gezag van de beroepsgroep, de opleiding verbeteren en zorg dragen voor de verdere ontwikkeling van leerkrachten die al voor de klas staan. Lerarenopleidingen komen zo dichter bij de scholen te staan. De opleidingen krijgen ook meer specialisaties: kleuters vragen tenslotte wat anders dan tieners
• D66 geeft leraren meer kansen om, naast leidinggevende of coördinerende functies, ook onderwijsinhoudelijk door te kunnen groeien met bijbehorende salarisstappen. Leraren krijgen de leiding om de bevoegdhedenstructuur, de functieomschrijvingen en carrièrepaden op te stellen.
• Gezien het nijpende lerarentekort in zowel het primair onderwijs als het voortgezet onderwijs neemt D66 de financiële drempels zoveel mogelijk weg en daarom schaft D66 het collegegeld voor de lerarenopleidingen af, onder dezelfde voorwaarden die nu gelden voor de halvering van het collegegeld
• Voor mensen die al in het onderwijs werken en zich willen blijven ontwikkelen, zijn voldoende financieringsmiddelen beschikbaar, ongeacht het inkomen van de fiscale partner

PVV

• De PVV verwacht een politieke neutraliteit van de leraren
• De PVV wil meer leraren voor de klas, zolang het maar geen onbevoegde leraren zijn

CDA

• Het lerarentekort heeft een negatieve invloed op zowel de leerlingen als de teams die samen  het beste uit hen weten te halen. Oplossingen voor dat tekort moeten daarom vooral uitgaan van de versterking van de school als team van professionals die samen uitstekende vorming en kwaliteit bieden. Het CDA stimuleert een vast dienstverband
• Het CDA waardeert en stimuleert de bestaande samenwerkingen van lerarenopleidingen in de zogenoemde educatieve allianties. Het CDA stimuleert de samenwerking van lerarenopleidingen tot hoogwaardige onderwijsacademies. Dit verhoogt de kwaliteit, trekt meer studenten en biedt meer ruimte voor specialisatie in het onderwijs. Iedere lerarenopleiding doet dit vanuit zijn eigen expertise en in zijn eigen regionale of landelijke verzorgingsgebied en werkt samen met de scholen aan kwalitatief goede opleidingen en het opleiden en begeleiden van meer goede leraren
• Om het lerarentekort in het PO en VO aanzienlijk terug te dringen, biedt het CDA ruimte aan beheersbare experimenten, zoals het opleiden van zij-instromers in een jaar tot leraar PO/VO en meer mogelijkheden om bevoegd docent in het vmbo te worden. Ook wil CDA PO- en VO-scholen beleidsvrijheid geven om, waar nodig en met behoud van kwaliteit, lestabellen aan te passen en het via lokale overheden faciliteren van betaalbare woonruimte voor (aankomende) leraren in het PO en VO
• Jongere docenten worden actief begeleid na hun instroom in het team en de schoolbesturen worden ondersteund bij het helpen bij de snelle aflossing van hun studieschulden na vijf jaar dienstverband
• De taak van de docent moet allereerst die van educatief rolmodel zijn. Met de scholen en hun vertegenwoordigers zal een indringend dialoog gestart worden om de opstapeling van maatschappelijke verlangens aan het onderwijs en de scholen fors te reduceren. Ook onnodige administratie vanuit de besturen moet stoppen. Leerkrachten moeten zich volledig in kunnen zetten voor hun taak, namelijk het lesgeven

SP

• Om leerkrachten meer ruimte te geven zet de SP in op extra ondersteuning, bijvoorbeeld via conciërges en onderwijsassistenten. Zeker met het zogenaamde passend onderwijs, waarbij meer kinderen uit het speciaal onderwijs naar reguliere scholen gaan, hebben leerkrachten extra ondersteuning nodig
• Het onderwijs wordt beter als meer leraren goed opgeleid zijn. Onbevoegd lesgeven moet worden bestreden. Leraar zijn is een vak en dat vak verdient bescherming en beloning. Voordat je het vak kunt uitoefenen moet je een bevoegdheid halen. Er bestaan op dit moment te veel uitzonderingen op die eenvoudige regel, met als resultaat dat er veel onbevoegd wordt lesgegeven.
• Volgens de SP geldt als uitgangspunt: wie voor de klas staat, is bevoegd. De uitzonderingen op die regel worden stapsgewijs beperkt. Onbevoegde leraren moeten van hun werkgever de mogelijkheid krijgen om binnen twee jaar hun bevoegdheid te halen. We streven naar 100 procent bevoegde lessen. Tegelijkertijd wil de SP het aantrekkelijk maken dat leraren tijdens hun loopbaan doorleren en vervolgopleidingen doen
• Het vak van leerkracht maakt de SP aantrekkelijker. Docenten krijgen een hoger salaris en de lonen worden landelijk uitbetaald. Daarbij worden over de hele linie de lonen van docenten verhoogd. Bestuurders vallen voortaan onder de onderwijs cao, want geld voor het onderwijs is niet bedoeld voor hoge beloningen en dure bonussen
• Goed onderwijs kan alleen gedijen in een klimaat waar leraren tijd en ruimte hebben om lessen inhoudelijk goed voor te bereiden en leerlingen te ondersteunen. De SP wil daarom kleine klassen en heeft voor het basisonderwijs een ‘wetsvoorstel kleine klassen ingediend’. Het aantal lesuren voor leraren in het voortgezet onderwijs wil de SP verlagen van 25 naar 20 uur per week. Daardoor ontstaat er meer tijd voor lesvoorbereiding en andere zaken. Het verlagen van de lesuren betekent dat er veel nieuwe leraren bij moeten komen. Dit doel zal stapsgewijs bereikt moeten worden, door meerjarig extra te investeren in onderwijs

GroenLinks/PvdA

• Het salaris van leraren maakt GroenLinks/PvdA minder afhankelijk van het niveau waarop zij lesgeven. Een leraar op het vmbo is wat de partij betreft evenveel waard als een leraar op het vwo of in het speciaal onderwijs. Om het tekort aan schoolleiders terug te dringen, zorgt GroenLinks/PvdA ervoor dat schoolbesturen kwalitatief en kwantitatief gaan investeren in schoolleiderschap
• GroenLinks/PvdA zorgt ervoor dat beginnende leraren ook na hun opleiding voldoende begeleiding krijgen en geeft alle leraren een permanent recht op bijscholing

ChristenUnie

• De mensen in het onderwijs maken een belangrijk verschil in het leven van leerlingen. De beste vorm van kansengelijkheid is een goede leraar. Scholen krijgen meer ruimte om te investeren in de kennis en kunde van onderwijsteams bij het herkennen van kansenongelijkheid en het aanpakken van achterstanden
• Om het beroep van leraar aantrekkelijk te maken dient een brede aanpak te worden gevolgd. Naast een goede beloning en vermindering van de werkdruk, gaat het om loopbaanperspectieven, regie en verantwoordelijkheid voor het onderwijs en een ervaren professionele ruimte. Er komt een integraal plan van aanpak waarbij de onderwijssector en opleidingen betrokken zijn

Forum voor Democratie

• Forum voor Democratie wil meer fulltime leraren en een betere salariëring

BBB

• Onderwijsassistenten moeten deelopleidingen met verkrijging van een certificaat op de pabo kunnen volgen. Zo maak je het mogelijk docenten in het primair onderwijs te krijgen op vakniveau
• De administratielast voor leraren wordt verlaagd

DENK

• DENK wil scholing van leraren om vooroordelen over leerlingen met bepaalde achtergrondkenmerken tegen te gaan
• Een hogere beloning van leraren op achterstandsscholen moet daar de beste leraren voor de klas krijgen
• DENK wil een beter salaris voor leraren, te beginnen met leraren in het basisonderwijs
• Scholings- en professionaliseringsmogelijkheden voor leraren worden uitgebreid, met monitoring door middel van een lerarenregister
• DENK wil snijden in de werkdruk van docenten door de bureaucratie te verminderen
• Door het leraarschap meer te waarderen kan het lerarentekort worden tegengaan

Volt

• Volt stopt met de onnodige administratie in het onderwijs. Leraren krijgen zo het volste vertrouwen van Volt en de partij vermindert ook de werkdruk
• Volt stimuleert de inzet van hybride-leraren in het onderwijs. Op die manier brengen ze theorie en praktijk dichter bij elkaar

BIJ1

• BIJ1 verbetert de arbeidsvoorwaarden van docenten en het ondersteunend personeel: hoger salaris en minder werkdruk
• Op universiteiten wordt er zo min mogelijk met tijdelijke contracten gewerkt
• BIJ1 dicht de loonkloof tussen het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, praktisch onderwijs, theoretisch onderwijs en wetenschappelijk onderwijs. Alle docenten gaan hetzelfde verdienen
• Met kleinere klassen en minder administratieve lasten verlaagt BIJ1 de werkdruk en creëert de partij meer voorbereidingstijd
• Op pabo’s en lerarenopleidingen besteedt BIJ1 meer aandacht aan de werkdruk in het onderwijsveld en hoe daarmee om te gaan

Nieuw Sociaal Contract

• Leraar/docent moet een aantrekkelijk beroep zijn, met voldoende tijd om lessen voor te bereiden en mogelijkheden voor het ontwikkelen van de eigen professionele vaardigheden. Adequate beloning en waardering zijn hierbij randvoorwaarden. Nieuw Sociaal Contract (NSC) wil met de sector verkennen wat ervoor nodig is om meer mensen voltijds (4 tot 5 dagen per week) te laten werken. De regeldruk en administratieve lasten voor de leraar moeten afnemen
• Het is noodzakelijk om de lerarenopleidingen te verbeteren en onderling beter te laten samenwerken. De lat moet omhoog. NSC investeert in de kwaliteit van zowel de voltijdopleidingen als in deeltijd- en zijinstroomopleidingen
• Het tekort aan docenten in het beroepsonderwijs is groot. NSC ondersteunt een maatwerkleerpad om ervaren vakmensen toe te rusten met didactische vaardigheden en te enthousiasmeren voor het (v)mbo

JA21

• JA21 wil kleinere klassen, minder administratieve lasten en minder werkdruk voor docenten door meer onderwijsassistenten in te zetten

Partij voor de Dieren, SGP en 50PLUS hebben geen standpunten over docenten in het verkiezingsprogramma opgenomen 

Door: Nationale Onderwijsgids / Femke van Arendonk

Bronnen: Verkiezingsprogramma's VVD, D66, PVV, CDA, SP, GroenLinks/PvdA, ChristenUnie, Forum voor Democratie, BBB, DENK, Volt, BIJ1, Nieuw Sociaal Contract en JA21