CNV zette de onderwijsparagrafen uit de verschillende verkiezingsprogramma’s naast elkaar en schrok van het gebrek aan visie en urgentie dat uit dat overzicht blijkt. Woestenberg: “Partijen schuiven met budgetten en willen soms zelfs bezuinigen op onderwijs. Het onderwijs heeft geen kasschuif, maar visie en lange termijn perspectief nodig. Jongeren hebben recht op een goede basisopleiding en de arbeidsmarkt vraagt om omscholing en levenslang leren. Structurele en betrouwbare bekostiging is daarvoor een voorwaarde.

Anders dan in andere sectoren waar een -voorzichtige- afname van personeelstekorten zich aftekent, loopt in het onderwijs het lerarentekort alleen maar verder op. Woestenberg: “De structurele problemen zijn alleen aan te pakken als we focussen op het verbeteren van de onderwijskwaliteit.”

Daarvoor is nodig:

·       Investeer op structurele wijze en breng de basis op orde
Zorg voor toekomstperspectief in deze sector. Stop met de ad-hoc subsidies en schets een beeld hoe we de kwaliteit van het onderwijs samen kunnen verbeteren. Daarbij hoort een meer dan marktconform salaris, aantrekkelijk genoeg om leraren te behouden voor het onderwijs. Kleinere klassen brengen het werkplezier terug.

·       Maak dat werk loont
Meer werken loont vaak niet of te weinig, door de belastingtarieven, de eventuele gevolgen voor toeslagen, maar ook bijvoorbeeld vanwege de kosten van de kinderopvang. 

·       Breng evenwicht in werk-privébalans
Het onderwijspersoneel heeft -net als de rest van de samenleving- naast het werk ook zorgtaken, denk aan mantelzorg en de zorg voor kinderen. Zorg dat banen daar ruimte voor bieden met behoud van loon. Dit draagt bij aan een eerlijker verdeling van de taken en brengt evenwicht in de privé-werkbalans.

·       Bied carrièreperspectief en investeer in een leven lang ontwikkelen
Werkplezier als insteek betekent dat de professional de ruimte voelt om zich te ontwikkelen. Randvoorwaarden voor professionalisering zijn geld en tijd en professionele ruimte, werkdrukverlaging en carrièreperspectief. Daarbij wil de professional inspraak en zeggenschap.

·       Anders organiseren is noodzaak
Het lerarentekort dwingt tot een andere aanpak. Het gaat dan om de bekostiging van experimenten met nieuwe vormen van organiseren en daardoor het aanpassen van de onderwijstijd. Hoe daar invulling aan gegeven moet worden, is aan het veld. Dat de scholen dit niet alleen kunnen, vergt regie van uit de overheid en regionale samenwerking vanuit alle bij het onderwijs betrokken partijen.

·       Stop regeldruk, vertrouw op vakmanschap
Stop met controlemechanismen en regelgeving die verantwoording van de vele subsidies die aangevraagd moeten worden met zich meebrengt, en werkdruk verhogen. Vertrouw op het vakmanschap van het onderwijspersoneel.

·       Modernisering
Het onderwijspersoneel werkt in een dynamisch werkveld en is goed in staat om mee te bewegen met de veranderende omgeving. Betrek hen bij de ontwikkelingen en sluit aan op dat wat in de praktijk al is ingezet. Digitalisering en kunstmatige intelligentie kunnen behulpzaam zijn bij het uitoefenen van het beroep. 

Door: Nationale Onderwijsgids