Gister verscheen PISA 2009, de internationale vergelijking van de kwaliteit van het onderwijs. Finland kwam opnieuw als beste Europese land uit de bus. CPS maakte onlangs een studiereis naar Finland en bracht de belangrijkste succesfactoren in kaart: het opleidingsniveau van leraren, hun pedagogische kwaliteiten en de focus op basisvakken.
Beroep met aanzien
Finse leraren hebben veel aanzien, hun vak wordt door iedereen gerespecteerd. Dit vergroot de aantrekkelijkheid van het beroep. Het belang dat de Finse samenleving aan onderwijs hecht, blijkt ook uit het opleidingsniveau van leraren. Alle leraren academisch opgeleid. Leraren in het basisonderwijs hebben een pedagogische master op zak. Leraren in het voortgezet onderwijs hebben een academische opleiding in een specifiek vak afgerond, aangevuld met een pedagogische aantekening.
Pedagogisch klimaat
Door hun (pedagogische) opleiding beschikken Finse leraren over grote pedagogische kwaliteiten. In het oog springend is de manier waarop leerlingen feedback krijgen, onder andere op klasniveau. Met behulp van een speciale projector laten kinderen hun schrift bijvoorbeeld zien aan klasgenootjes. Leerlingen en leraar reageren daarop en stellen vragen, altijd op een positieve, opbouwende manier. Deze klassikale werkvorm wordt zeer intensief toegepast en bevordert dat leerlingen van elkaar leren.
Ook in de 1-op-1 interactie zien we de pedagogische kwaliteiten van Finse leraren heel duidelijk terug. Zij corrigeren leerlingen niet op een directe manier, maar stellen hen heel gerichte vragen. Door het stellen van de juiste vragen boren zij relevante voorkennis aan en prikkelen de creativiteit en oplossingsgerichtheid van de leerling.
Op Finse scholen wordt gewerkt met schoolbrede gedragsregels, die in alle klassen, op het schoolplein en in de aula gelden. Leerlingen kennen die regels en leven ze daadwerkelijk na. Deze regels zorgen voor een opvallende rust en prettige sfeer in de school en de klassen.
Didactiek
Finland is veel meer dan Nederland gefocust op de basisvakken taal en rekenen. Verder valt op dat veel lesstof op een eerder moment wordt aangeboden. Leerlingen van groep 3 maken bijvoorbeeld al kennis met breuken en vermenigvuldigen.
Nederlandse klassen liggen vaak vol met hulpmiddelen, maar ze worden lang niet altijd optimaal gebruikt. In Finland zijn er niet veel, maar wel kwalitatief goede materialen beschikbaar: concrete materialen, waarmee kinderen langdurig werken en die bijdragen aan een betere begripsvorming.
Relatie met ouders
Laatste opvallende punt, is de sterke relatie met ouders. Drie keer per jaar vindt een oudergesprek van twintig minuten plaats, waarin ouders en leraar niet alleen over de ontwikkeling van het kind praten maar ook over het gedrag. Het feit dat Finse kinderen al op zeer jonge leeftijd elke dag huiswerk krijgen, draagt ook bij aan de ouderbetrokkenheid. Zij zien namelijk dagelijks waar hun kind mee bezig is.
Het huiswerk heeft overigens nog een andere, belangrijker functie. Als kinderen op meerdere momenten per dag met dezelfde leerstof bezig zijn, bevordert dat het begrip en onthouden zij de stof beter.