'Kwetsbare leerlingen en studenten hebben meer nodig dan bevlogen docent'

Scholen in het primair, voortgezet en speciaal onderwijs en mbo-opleidingen zouden in hun beleid moeten afspreken hoe zij kwetsbare groepen jongeren onderwijzen en begeleiden. Nu zijn deze leerlingen en studenten nog te veel afhankelijk van de individuele inzet van bevlogen docenten. Dat geldt voor de begeleiding van de vooropleiding naar de mbo-entreeopleiding, en ook voor de entree- en mbo-2-opleiding zelf. Dat blijkt uit 3 onderzoeken die de Inspectie van het Onderwijs afgelopen tijd uitvoerde, zo meldt de inspectie.

De inspectie verrichtte 3 thematische onderzoeken rond de problematiek van jongeren in een kwetsbare positie. De inspectie onderzocht de schoolloopbanen van kwetsbare leerlingen die uitstromen naar een mbo-entree-opleiding. Eerder werd bekeken hoe de entreeopleidingen er voor staan, en tot slot is onderzoek gedaan naar de succesfactoren van goed presterende mbo-2-opleidingen.
 

Overgang vraagt structurele samenwerking, ook op managementniveau

Uit het onderzoek naar de schoolloopbanen van kwetsbare leerlingen die uitstromen naar een entreeopleiding, bleek dat de begeleiding van kwetsbare leerlingen in de overgang naar vervolgonderwijs te veel afhankelijk is van individuele initiatieven van leerkrachten, ketenpartners en andere begeleiders. Het zou meer moeten worden ingebed in en ondersteund met afspraken en structurele samenwerking tussen scholen en ketenpartners, stelt de inspectie. Dan is een warme overdracht naar vervolgonderwijs minder van het toeval afhankelijk.

 

Entreeopleiding: veel goede stappen gezet, beter samenwerken

Entreeopleidingen zijn in 2014 geïntroduceerd als vervanger van mbo-opleidingen op niveau 1. De mbo-instellingen hebben sindsdien grote stappen gezet in de ontwikkeling van de entreeopleidingen, stelde de inspectie 2 jaar geleden vast. In het onderzoek viel de grote betrokkenheid van de opleiders op. Maar al geeft het entreediploma toegang tot een mbo-opleiding op niveau 2 of tot de arbeidsmarkt, toch heeft een flink deel van de studenten na de opleiding geen baan of vervolgopleiding. Daarom moet zowel binnen als buiten het onderwijs beter worden samengewerkt om de doorstroom naar onderwijs of werk te laten slagen.
 

Goed presterende mbo-2-opleidingen geven aandacht en maatwerk 

Studenten die een mbo-niveau-2-opleiding volgen, blijken doorgaans goed gemotiveerd. Voor velen is dit na een vaak moeizame schoolloopbaan hun kans op een diploma en een baan. Toch loopt het aantal studenten terug dat het diploma haalt. De inspectie ziet bij goed presterende niveau-2-opleidingen, net als bij de entree-opleidingen, een grote inzet van bevlogen docenten. De goed presterende opleidingen leggen een sterke nadruk op het pedagogisch aspect en niet alleen op de inhoud. Zij stellen zich steeds op de hoogte van wat de specifieke onderwijsbehoeften van de studenten zijn, en ze bieden maatwerk. Verbeterkansen ziet de inspectie als vervolgens een structurele aanpak wordt afgesproken en als die ook binnen de hele opleiding wordt toegepast.
 
Door: Nationale Onderwijsgids