Volgens recente gegevens van de arbeidsmarktindicator van ABN AMRO is de beperkte beschikbaarheid van technisch geschoold personeel een struikelblok voor de doelstellingen van de energietransitie in Nederland. Bij de beschrijving van de problematiek blijven de tekorten bij de instroom van technische mbo-opleidingen zwaar onderbelicht. Dat meldt de Vakvereniging HZC.
Gesproken wordt over onvervulbare vacatures en het niet voldoende kunnen opvangen met zij-instromers door lage bereidheid tot baan wisselen, of door inzet van zzp’ers. Dit terwijl de uitstroom als gevolg van vergrijzing onveranderd blijft doorgaan. Kort wordt nog aangestipt dat het kan helpen om de aantrekkelijkheid van het werk te verhogen met meer aandacht voor welzijn van de medewerker. En wordt er geopperd het collegegeld voor mbo-opleidingen in de techniek te verlagen.
Instroom op de arbeidsmarkt
Het grootste probleem ligt echter in de lage instroomaantallen van de technische mbo-opleidingen. Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft de Universiteit Maastricht onderzoek laten doen naar de frictie op de arbeidsmarkt als gevolg van de energietransitie. Op basis van deze gegevens heeft de Vakgroep Ondergrondse Netwerken en Grondwaterbeheer van Bouwend Nederland geconcludeerd dat er binnen aannemings-, netwerk- en databedrijven de aankomende jaren een zeer grote behoefte is aan medewerkers in de infratechniek. Het gaat om minimaal 15.000 nieuwe inframedewerkers, terwijl er slechts 4.500 gekwalificeerde medewerkers beschikbaar zijn. De instroom op de arbeidsmarkt vanuit de (infra)technische mbo-opleidingen ligt rond de 600 gediplomeerden. Deze getallen zijn schattingen gebaseerd op onderzoeksdata. Maar al zouden de cijfers in realiteit afwijken, de verhoudingen zijn dermate extreem uit proporties dat het probleem van de instroom van studentenaantallen op mbo's er als topprioriteit zwaar bovenuit stijgt.
Energietransitie
In dat licht gezien kan vastgesteld worden dat de aandacht voor dit probleem extreem onderbelicht is. De stakeholders uit de sector zelf zien de noodzaak wel. Het Marktsegment Infra en de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) hebben begin februari bij elkaar gezeten en vastgesteld dat de energietransitie grote consequenties heeft voor zowel de inhoud van de opleidingen als de noodzaak om de opleidingen beter onder de aandacht te krijgen bij scholieren en hun ouders.
Instroom van gekwalificeerd personeel
In het Aanvalsplan Techniek wordt ook ingezet op het stimuleren van de instroom van gekwalificeerd personeel, naast het verhogen van de arbeidsproductiviteit door innovatie en automatisering. Maar het probleem is dermate groot dat de sector alleen dit niet kan oplossen. Hoogste tijd dat de politiek en de overheid de urgentie ook onderkent en substantieel wil investeren in oplossingen.
Door: Nationale Onderwijsgids
