In 2019 organiseerden de openbare bibliotheken ruim 220.000 activiteiten, 15 procent meer dan een jaar eerder. Activiteiten spelen een steeds grotere rol binnen de praktijk van de bibliotheken. De uitleen van fysieke boeken, de voornaamste klassieke functie van de openbare bibliotheek, laat al jaren een dalende trend zien. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van onderzoek in samenwerking met de Koninklijke Bibliotheek.
De nadruk lag in 2019 op activiteiten in het kader van de kernfunctie ‘educatie en ontwikkeling’; activiteiten op het gebied van mediawijsheid, taalvaardigheid en digitale vaardigheden. Bijna de helft van alle activiteiten (106.000) bestond hieruit, gevolgd door ‘leesbevordering en kennismaking met literatuur’ (68.000, 31 procent). Dit zijn bijvoorbeeld voorleesmiddagen voor kinderen, leesclubs, schrijversbezoeken en boekpresentaties.
Onder het thema ‘ontmoeting en debat’ vallen bijvoorbeeld inloopkoffies, themacafés en georganiseerde debatten. Met iets minder dan 60 procent was de toename van het aantal activiteiten rond dit thema het laatste jaar het grootst, gevolgd door ‘kennis en informatie’ (+26 procent). Dit zijn bijvoorbeeld spreekuren en bijeenkomsten rondom thema’s als gezondheid, werk en sollicitatie, financieel en juridisch.
Meer downloads luisterboeken
Net als voorgaande jaren groeide ook het aantal downloads van luisterboeken. Het steeg van 1,3 miljoen downloads in 2018 naar bijna 1,8 miljoen een jaar later, een toename van 33 procent. De uitleen van fysieke boeken laat al jaren een dalende trend zien. Bibliotheekleden leenden in 2019 2,2 miljoen minder fysieke boeken, een afname van 4 procent vergeleken met een jaar eerder. Desondanks vormen de uitleningen van fysieke boeken nog steeds het overgrote deel van het totale aantal uitleningen.
Ledental bibliotheken daalt verder
Het aantal leden van de bibliotheken in Nederland is in 2019 verder gedaald; het nam in een jaar tijd met bijna 36.000 leden af naar iets meer dan 3,6 miljoen, een daling van 1 procent. Het aantal volwassenen met een bibliotheeklidmaatschap daalde met 2,4 procent harder dan het aantal jeugdleden (-0,2 procent).
In 2019 waren zeven op de tien kinderen (bijna 2,3 miljoen) lid van de bibliotheek, tegen één op de tien volwassenen (1,3 miljoen). Verder telden de openbare bibliotheken bijna 2 miljoen digitale accounts, waarvan 588.000 actieve digitale accounts. Daarvan werden er 222.000 gebruikt om e-books te lenen (4 procent meer dan een jaar eerder), 218.000 om gebruik te maken van de VakantieBieb (+2 procent) en 147.000 om luisterboeken te downloaden (+20 procent).
Door: Nationale Onderwijsgids
