“Op meerdere fronten staat het water ons aan de lippen, als er niet snel draagvlak wordt gecreëerd voor de problematiek binnen de branche. Als er niet snel wordt ingegrepen, dan zal dit ernstige gevolgen hebben voor zowel de veiligheid als de gezondheid van de Nederlandse samenleving.” volgens de voorzitter.

Aantrekkelijkheid zwembranche keldert

Al jaren geleden is er een trend ontstaan waarbij de aantrekkelijkheid van de opleiding tot zweminstructeur en het werken binnen de zwembranche aan het kelderen is. Doordat de populariteit van het vak steevast aan het dalen is, zijn er minder bevoegde instructeurs beschikbaar. Doordat er minder instructeurs zijn, kunnen er minder professionals toezicht houden in het zwembad zelf, kunnen er minder zwemlessen en groepslessen worden uitgevoerd en is er minder mogelijkheid tot vrij- en recreatief zwemmen. Het gevolg hiervan is dat de wachtlijsten voor zwemlessen langer worden. Hierdoor wordt het ouders en kinderen moeilijker gemaakt om zwemles te volgen.

Vaardigheden oefenen

Ook leidt het tot minder mogelijkheden voor volwassenen, om een sport die mogelijkheden biedt zowel voor topsporters als mensen die blessure gevoelig zijn, uit te oefenen. Voor kinderen die net hun diploma’s gehaald hebben, zijn er minder mogelijkheden de vaardigheden die zij geleerd hebben te oefenen. Dit komt niet ten goede aan de zwemkwaliteit en kan voor gevaarlijke situaties zorgen.

Zwemles geven

De module zwemles wordt steeds meer een ondergeschoven kindje binnen de sportopleiding. Het vak verliest aan populariteit en studenten richten hun aandacht en energie liever op andere sporten. Zowel vanuit de Zwembranche en de sportopleidingen zelf wordt er te weinig aandacht besteed aan het opleiden van bekwame instructeurs met hart voor het vak. Het geven van zwemles is veel meer dan alleen de techniek aanleren. Kinderen moeten bewust worden gemaakt waar de gevaren liggen, inzicht krijgen in wat zij zelf kunnen, rekening kunnen houden met hun omgeving en weten wat zij moeten doen in een noodsituatie. Met alleen het leren van de verschillende zwemslagen kom je er niet.

Coronacrisis

Door de coronacrisis was het noodzakelijk om alle zwembaden in Nederland te sluiten. Contracten van personeel werden niet verlengd en ook jongeren met een bijbaan kozen massaal voor een andere functie. Nu dat de zwembaden weer open zijn, komen al deze verloren krachten niet meer terug en wordt het steeds moeilijker om invulling te geven aan openstaande vacatures.

Wachtlijsten

Ook zijn de wachtlijsten voor de zwemles en het afzwemmen enorm toegenomen. De onvrede onder ouders groeit. Ouders worden kritischer en hebben minder geduld, wat de druk op het zwemonderwijs doet toenemen. Onder andere gezien de enorme stijging op de wachtlijsten waar de wachttijd op kan lopen tot 2,5 jaar betekent dat gemiddelt dat een kind op latere leeftijd zwemvaardig wordt. 

Snijden in zwemlesaanbod

De Zwembranche stond al jaren onder druk door het aflopende aantal ervaren zweminstructeurs wat beschikbaar is. Doordat het groeiende probleem nu zo erg wordt dat sommige zwembaden en zwemscholen overwegen om hun deuren te sluiten of drastisch in het aanbod van recreatief zwemmen en aquasporten te gaan snijden, zal dit verstrekkende gevolgen hebben. De volgende stap zal het snijden in het zwemlesaanbod zijn. Dit zal de druk op het zwemonderwijs en de landelijke zwemveiligheid nog meer verhogen. Zowel voor kinderen die nog op zwemles moeten, kinderen die geen kans hebben hun geleerde vaardigheden bij te houden als volwassenen die de kans wordt ontnomen aan hun conditie te werken.

Brandbrief

De voorzitter van de Stichting kan niet hulpeloos blijven toezien hoe de problemen zich aan alle kanten ophopen, de vraagstukken steeds minder op de agenda staan en de gevolgen steeds groter beginnen te worden. Door middel van een brandbrief aan alle Kamerleden is nu de eerste stap gezet om nationaal draagvlak te creëren. Binnen de Zwembranche moet in kaart worden gebracht wat de cijfers zijn. Pas daarna kan een stappenplan worden ontworpen en sturing worden gegeven.

Schriftelijke vragen

SP-Kamerlid Michiel van Nispen heeft na aanleiding van de brief en overleg met de NSWZ schriftelijke vragen gesteld aan de minister. Zwemmen zit bij ons Nederlanders in het DNA, maar wordt teveel als een vanzelfsprekendheid gezien. Zwemmen moet weer op de kaart worden gezet. Als alle zeilen worden bijgezet dan kan de Zwembranche weer floreren en zal deze “boost” helpen volwassenen en kinderen veilig en gezond te houden.

Door: Nationale Onderwijsgids