Hoewel de regels zijn versoepeld sinds de invoering van het sociaal leenstelsel, is daar te weinig van te merken bij hypotheekverstrekkers. Zo blijkt uit de inventarisatie ook dat banken de hoogte van de hypotheek berekenen met de oorspronkelijke studieschuld in plaats van de werkelijke, overgebleven schuld. ISO-voorzitter Tom van den Brink: “Lenen in het ‘sociale’ leenstelsel ontneemt starters de kans op een woning.’’

 

Bij een bruto-inkomen van 40.000 euro en een gemiddelde studieschuld van 21.000 euro wordt de maximaal af te sluiten hypotheek verlaagd met 42.274 euro (oude stelsel) of 25.418 euro (nieuwe stelsel). Dit forse verschil zorgt er in veel gevallen voor dat starters geen woning kunnen kopen, wat tevens zorgt voor opstopping in de studentenhuisvesting. 

 

Daarnaast kan een studieschuld ondanks het extra aflossen van de schuld nog tientallen jaren meespelen bij het afsluiten van een hypotheek, zo stelde ook Kitty de Heiden, manager hypotheken bij ABN Amro. Dit is in strijd met de motie die in 2015 in de Tweede Kamer werd aangenomen, waarin de minister werd opgeroepen om in de afspraken met de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) de berekening van de hoogte van de hypotheek af te laten hangen van de actuele schuld. 

 

Ondanks dat het leenstelselakkoord uit 2014 benadrukt dat studenten bewust moeten worden gemaakt van hun eigen leengedrag en de consequenties daarvan, blijkt uit de inventarisatie dat de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) studenten op hun website niks uitlegt over de consequenties van lenen. De woordvoerder van de DUO zei in onderzoeksprogramma Trees van de AVRO dat voorlichten van consequenties ‘’niet aan ons is’’. ISO-voorzitter Tom van den Brink: ‘’Als je 200 euro leent van een vriend, dan bespreek je toch ook voorwaarden en consequenties? DUO faalt in het vervullen van haar basistaak, als zij de consequenties van lenen verzwijgt.’’