Momenteel biedt die vijfde stap de ruimte aan de professional om óf zijn vermoeden te melden bij Veilig Thuis óf zelf hulp te verlenen aan het gezin. In de nieuwe situatie is het voor professionals bij (vermoedens van) acuut of structureel onveilige situaties van kindermishandeling of huiselijk geweld een vereiste om, ook als hij zelf hulp verleent, melding te doen.

 

Het Nederlands Jeugdinstituut verwacht dat door deze aanscherping van de meldcode meer kinderen veilig zullen opgroeien. Met het organiseren van hulp of (medische) zorg alleen is namelijk niet zeker dat de veiligheid van alle gezinsleden gegarandeerd is. Doordat voor de verschillende beroepsgroepen het melden bij Veilig Thuis straks minder vrijblijvend is, worden onveilige opgroeisituaties naar verwachting eerder gesignaleerd en krijgen deze gezinnen sneller passende hulp. Omdat Veilig Thuis de informatie over betrokkenen vastlegt, kan bij nieuwe meldingen over hetzelfde gezin de voorgeschiedenis worden meegewogen.

 

Om eenduidige normen te hanteren bij de afweging of een situatie ernstig is, gaat elke beroepsgroep een kader opstellen dat is toegesneden op de eigen werksituatie: een arts heeft bijvoorbeeld op een andere wijze contact met een gezin dan een medewerker van een kinderdagverblijf. Beroepsgroepen krijgen ondersteuning bij het formuleren van hun afwegingskader. Het Nederlands Jeugdinstituut heeft samen met de Augeo Foundation en  Movisie een basisdocument opgesteld met daarin de beschikbare wetenschappelijke kennis en bestaande inzichten. Beroepsgroepen kunnen op grond hiervan hun eigen afwegingskader opstellen.

 

De aanscherping van de Wet verplichte meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld is vastgelegd in een Algemene Maatregel van Bestuur en is per 1 januari 2019 van kracht.