De rapporten zijn aan de Tweede Kamer aangeboden. De onderzoeken zijn uitgevoerd door het consortium van het NRO-onderzoeksprogramma Evaluatie Passend Onderwijs. Hieronder volgt een korte beschrijving van de rapporten.

 

De oprichting en inrichting van de samenwerkingsverbanden passend onderwijs hebben voor een fundamentele wijziging gezorgd in de wijze waarop de juridische verantwoordelijkheden van autonome besturen vorm krijgen. Schoolbesturen vormen samen het samenwerkingsverband en bepalen daarmee in gezamenlijkheid hoe schoolbesturen en samenwerkingsverband zich precies tot elkaar verhouden. Tegelijkertijd legt de wet scheiding op tussen bestuur en intern toezicht op bij samenwerkingsverbanden en regels voor medezeggenschap. In dit onderzoek is nagegaan wat voor- en nadelen zijn van verschillende juridische modellen en welke juridische kwesties spelen op het gebied van governance in samenwerkingsverbanden.

 

Schoolbesturen vervullen in samenwerkingsverbanden passend onderwijs meerdere rollen: als bevoegd gezag van hun eigen organisatie worden ze geacht de belangen van hun school/scholen te behartigen; als lid van het samenwerkingsverband moeten ze het collectieve belang van het samenwerkingsverband behartigen. Hierdoor kunnen zich rol- en belangenconflicten voordoen. In dit onderzoek is via enquêtes bij directeuren van alle 152 samenwerkingsverbanden passend onderwijs en bij schoolbesturen in 38 samenwerkingsverbanden nagegaan hoe bestuur, toezicht en medezeggenschap zijn geregeld en of zich rolconflicten of andere bestuurlijke risico’s voordoen. Bij vijf samenwerkingsverbanden zijn bovendien casestudies uitgevoerd.

 

Sinds 1 januari 2016 zijn zesentwintig samenwerkingsverbanden voortgezet onderwijs via opting out gestart met het loslaten van de landelijk vastgestelde criteria, duur en/of licenties voor lwoo. In het voortgangsonderzoek naar opting out lwoo halen we ervaringen op bij samenwerkingsverbanden die kiezen voor opting out om hieruit lessen te trekken voor toekomstige wet- en regelgeving en voor de implementatie van nieuw beleid zonder landelijke regels. In deze tweede rapportage van het voortgangsonderzoek bespreken we de ontwikkelingen in de invulling die deze samenwerkingsverbanden (eerste en tweede tranche) geven aan het nieuwe lwoo-beleid en gaan we in op de eerste ervaringen van de samenwerkingsverbanden uit de eerste tranche.