(Novum) - De Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA) staat op het punt ruimtegeschiedenis te schrijven. Na een reis van tien jaar en zes miljard kilometer bereikt ruimtesonde Rosetta woensdag zijn bestemming: de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. De informatie die dat oplevert moet wetenschappers meer leren over de oorsprong van het zonnestelsel en het ontstaan van de aarde.
Rosetta arriveert op zo'n honderd kilometer afstand van de komeet, die relatief dichtbij in een baan om de zon draait. De Europese sonde gaat de komende maanden metingen verrichten en het oppervlak in kaart brengen om te bepalen waar de sonde in november een onbemande verkenner kan laten landen. In de ruimtevaartgeschiedenis is dat nog niet eerder op deze manier gedaan.
Het in diameter vier kilometer grote rotsblok is ontstaan uit dezelfde wolk van stof en gas als de aarde. "Dat maakt de komeet voor ons zo waardevol", zegt missiemanager en astrofysicus van ESA Fred Jansen. "Kometen als deze zijn ooit ingeslagen op aarde. Ze leren ons meer over het ontstaan van ons zonnestelsel en de aarde."
Metingen moeten duidelijk maken wat voor soort water de komeet bij zich draagt. "Water komt in twee varianten: gewoon water en zwaar water. De verhouding daartussen leert ons of het water op aarde afkomstig is van kometen als deze. Het is voor het eerst in de ruimtegeschiedenis dat een ruimtesonde meereist met een komeet, daardoor zijn we in staat heel veel gegevens te verzamelen."
Doordat de komeet relatief jong en onaangetast is, leent hij zich volgens Jansen ook uitstekend voor andere wetenschappelijke doeleinden. "Ter plekke gaan we op zoek naar complexe organische moleculen. Die kunnen ons meer leren over het ontstaan van leven op aarde."
In november volgt het tweede hoogtepunt van de missie, de landing van een onbemande verkenner Philae op de komeet. "De landing is voor ons de kers op de taart", zegt Jansen, die de risico's dat er nu nog iets fout gaat laag inschat. "Tachtig procent van de informatie die wij nodig hebben komt van Rosetta zelf."
Sinds de lancering in 2004 trok de sonde meerdere malen langs de aarde, vervolgens reisde de sonde langs Mars en Jupiter om daarna een bijna drie jaar lange winterslaap te houden. Begin dit jaar ontwaakte Rosetta weer om het laatste en belangrijkste deel van haar tocht te voltooien. Rosetta reist tot eind 2015 mee met de komeet, daarna is de brandstof op.
De sonde is vernoemd naar de Egyptische stad Rosetta, waar eind achttiende eeuw de Steen van Rosetta werd gevonden. Door de steen konden de Egyptische hiërogliefen worden ontcijferd. Het Europese Rosetta-project begon in 1993. Het heeft ruim een miljard euro gekost.
