Niet de formele start van grote overheidsprojecten bepaalt de agenda ervan, noch robuuste besluitvorming en bestuurlijke vertrekpunten, maar een cocktail van private en publieke belangen en historische kiemen. Dat concludeert Hans Boom op grond van een reconstructie van de ontstaansgeschiedenis van twee megaprojecten, waaronder ICT in het Onderwijs. Boom promoveert op vrijdag 27 oktober op het onderzoek aan Tilburg University, zo meldt de universiteit.
Wat ging er aan het project ICT in het Onderwijs vooraf? Hoe komt het dat de vragen die aanleiding waren voor het project gaandeweg uit beeld raakte? En welke lessen kunnen getrokken worden uit de besluitvorming in de prille fase van overheidsbeleid? Boom reconstrueerde als reflective practitioner de totstandkoming van deze megaprojecten aan de hand van zo’n 50 interviews en documentatie.
Het eigenlijke beginpunt vond veel eerder plaats dan menigeen dacht. De visies en uitgangsposities werden al in vroegere stadia geformuleerd. De toepasbaarheid werd feitelijk niet meer getoetst. De eerste projectstappen – definieer het probleem en formuleer oplossingsrichtingen - verdwenen uit beeld zodat een duidelijke visie bij de start totaal ontbrak. Het doel van het project speelde na de lancering al snel geen rol meer. Bij de automatisering en later ICT in het onderwijs manifesteerde zich in het begin een groot gebrek aan politieke betrokkenheid, zowel in het Kabinet als in de Kamer.
De besluitvorming in Haagse arena’s richt zich bij voorkeur op het ‘wat’, het ‘hoe’ en de financiën. De politieke aandacht voor het ‘waartoe’, de impact en de beoogde output van de ingeslagen wegen vervaagt al snel. Besteed daarom meer aandacht en tijd aan het tot stand brengen van een visie waarop projecten moeten stoelen, stelt Boom. Laat ruimte voor andere invalshoeken en aan verbeelding. Bouw ruimte in om tussentijds te kunnen heroverwegen en blijf geconcentreerd op de verlangde output van projecten.
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids
