Een wetenschapper die een prestigieuze filmprijs in de wacht sleept: het gebeurt niet vaak. Toch overkwam het Miro Zeman (zonne-energie-expert van de TU Delft) vorige week. Een minidocumentaire over energietransitie, waarin Zeman uitweidt over zijn wetenschappelijke droom en hoe die te vervullen in het gloednieuwe ESP Lab, werd tijdens de Avond van de Opdrachtfilm onderscheiden met een Groene Reiger. De Gouden Reigers worden jaarlijks uitgereikt aan de beste in opdracht gemaakte films. De Groene Reiger is nog nét wat specialer, omdat de makers extra jong zijn. Dat meldt de TU Delft.
De prijswinnende film Miro Zeman: A story of enlightenment ging vorig jaar in première in bijzijn van onder meer Dilan Yeşilgöz-Zegerius (toen nog staatssecretaris Economische Zaken en Klimaat) en Diederik Samsom (kabinetschef van Frans Timmermans bij de Europese Commissie). Aanleiding was de opening van het Electrical Sustainable Power Lab, ook wel het ESP Lab genoemd: een gloednieuw Delfts laboratorium waarin het Nederlandse elektriciteitsnet klaargestoomd wordt voor de toekomst.
Energietransitie
In de documentaire geeft hoogleraar Miro Zeman zijn visie op het versnellen van de energietransitie. "Een duurzame stroomvoorziening begint met het opwekken van voldoende groene stroom," legt Zeman uit. "Daarbij speelt de zon, die in de documentaire als leidraad fungeert, een belangrijke rol. Eén van die slimme innovaties waaraan in het ESP Lab gewerkt wordt, is het toevoegen van een stukje intelligentie aan zonnecellen om een maximale energieopbrengst te bereiken onder sterk wisselende schaduwwerking. Maar we ontwerpen in het ESP Lab bijvoorbeeld ook toekomstbestendige componenten (denk aan nieuwe hoogspanningskabels en vermogenselektronica) voor het veilig en zonder verliezen transporteren van groene elektriciteit. En wat te denken van onze Digital Twin – een grote computersimulatie waarmee we de betrouwbaarheid en veiligheid van het huidige en het toekomstige net testen? Dat een documentaire – waarin ik dit verhaal begrijpelijk probeer uit te leggen – vervolgens een belangrijke filmprijs wint, is toch wel een kroontje op mijn academische werk."
Inspirerend concept
Het Huis Utrecht, een voormalig katholieke basisschoolgebouw (1896) dat is omgebouwd tot een theater, vormde het sfeervolle decor voor de uitreiking van de Gouden Reigers. Zittend op de tweede rij luisterde Miro Zeman – geflankeerd door Jaap Mar Diemel (camera), Morten Brogaard (geluid) en Dave Boomkens (persvoorlichter TU Delft) – naar het oordeel van de jury. Juryvoorzitter Noor van Scherpenzeel: "Miro Zeman: A story of enlightenment wist de jury te overtuigen vanwege de originele opbouw en het inspirerende concept. Het is een mooi uitgangspunt om wetenschappelijk onderzoek in de charismatische persoon van Miro Zeman tot leven te wekken. En daar óók een esthetisch doordachte vorm voor te kiezen. Concept, regie en editing door één en dezelfde talentvolle maker – namelijk: Sven Peetoom. Namens deze jury dus een welverdiende Groene Reiger voor Courageous Cinema."
'Nooit gedacht'
Sven Peetoom, een jonge filmmaker uit Rotterdam onder wiens verantwoordelijk de eindregie viel, woonde de uitreiking – vanwege een theaterproject in Zwitserland – digitaal bij. Peetoom: "Ongelooflijk eervol dat onze wetenschappelijke documentaire een Groene Reiger heeft gewonnen. En uiteraard nooit gedacht dat we daarmee überhaupt konden opboksen tegen een prachtige, waardevolle duurzaamheidsfilm van een bedrijf als Albert Heijn of een bewustwordingscampagne over eenzaamheid ten tijde van COVID-19. Daarnaast – en dat wil ik niet onbenoemd laten – heb ik enorm genoten van de samenwerking met Miro Zeman. Het feit dat wij – om half zes ’s ochtends in natuurgebied Delftse Hout – naar de zonsopkomst hebben gekeken, zal ik nóóit vergeten. Dat was echt een magisch moment."
Photovoltaics
In het ESP Lab wordt het Nederlandse elektriciteitsnet klaargestoomd voor de toekomst. Daarbij spelen drie onderzoekslijnen een belangrijke rol: Photovoltaics, Power Electronics en Digital Technologies. De minidocumentaire waarin Miro’s droom geschetst wordt, vertegenwoordigt de onderzoekslijn Photovoltaics. In twee andere documentaires maak je kennis met de ambities van Peter Palensky (Digital Technologies) en Lucia Beloqui Larumbe (Power Electronics).
Door: Nationale Onderwijsgids
Beeld: TU Delft