Door het spelen van Topos ervaren studenten wat het betekent om een land te besturen en organiseren. Naast het toepassen van hun kennis en de sociale en professionele vaardigheden die ze tijdens de opleiding hebben verworven, krijgen ze nu ook een unieke mogelijkheid om zelf te ervaren hoe ze in een professionele rol functioneren.

Authentiek gedrag 

"Didactisch gezien is het spel zo ontworpen dat het authentiek gedrag oproept en dat je constant optimaal leert. Het is dan ook behoorlijk intensief," zegt Sofie van den Hombergh, die ook een van de spelleiders van Topos was.

Serious game 

"We hebben het simulatiespel samen met een externe adviseur op het gebied van spelsimulaties, collega’s en studenten ontwikkeld. Het is onderdeel van de cursus ‘Besturen en organiseren van publieke vraagstukken’, de laatste cursus van het hoofdprogramma van de bacheloropleiding Bestuurs- en Organisatiewetenschap. Maar het mooie is dat vrijwel het hele curriculum van de bacheloropleiding B&O erin terugkomt. Het is een serious game voor 90 mensen. Dat is echt uniek."

"Stimulaties zijn binnen de opleiding Bestuurs- en Organisatiewetenschap eigenlijk vanaf de start belangrijk," voegt opleidingsdirecteur Sebastiaan Steenman daaraan toe. "We hebben deze uitbreiding aan het einde van de opleiding kunnen doen dankzij de studievoorschotmiddelen, die beschikbaar zijn gekomen dankzij het (tijdelijk) afschaffen van de basisbeurs."

Private organisatie en media 

Gedurende twee volle dagen zijn de studenten op een locatie buiten de universiteit (dit jaar was dat De Lik, een voormalige gevangenis in Utrecht) aan het werk. Daar zijn in verschillende ruimten twee landen (Philar en Utho) en een internationale arena gesimuleerd. Die landen krijgen elk een minister-president, drie ministeries, een bestuursstaf, twee regio’s, een aantal publieke uitvoeringsorganisaties – met de opdracht om de landen te laten groeien en bloeien, gedurende een periode van vijf jaar. Ook zijn er een private organisatie en media. De studenten moeten basisprocessen organiseren, zoals voldoende voedsel en natuur voor hun inwoners, beleidsplannen maken voor bijvoorbeeld huisvesting en gezondheid, maar krijgen ook te maken met onverwachte gebeurtenissen zoals een overstroming die migratie op gang brengt.

Op grote spelborden staan de landen en hun prestaties uitgetekend; tafels representeren de verschillende organisaties; andere ruimtes dienen als verzamelplaats voor burgerraden of persconferenties. Daarnaast is er in beide landen een ‘groothandel’ met vertegenwoordigers (een rol van docenten) waar de studenten in ruil voor een goed plan tokens kunnen verdienen die ze vervolgens weer kunnen inzetten.

Specifieke rol voor iedereen 

Iedereen krijgt een specifieke rol toebedeeld. Sommige studenten zijn minister of lid van een bestuursstaf, anderen werken bij publieke organisaties en er is ook een privaat bedrijf. Daarnaast is er een burgerraad waarin studenten geloot worden en zijn ook de media vertegenwoordigd. Bovendien is er een politieke dimensie aan het simulatiespel toegevoegd. De studenten moesten voorafgaand aan de dagen op locatie het hele politieke proces vormgeven (een partij vormen, een partij- en fractievoorzitter kiezen, een partijprogramma maken en coalities smeden).

Reflectiemomenten 

Tijdens het spel vinden diverse reflectiemomenten plaats. Studenten worden uitgenodigd even uit hun rol te stappen en te onderzoeken wat er gebeurt: als persoon in een professionele rol, en in het bredere systeem waar ze onderdeel van zijn. Ook werken studenten gedurende de simulatie aan hun eigen leerdoelen: wat wil ik graag ontwikkelen? En lukt dat? Wat maakt dat dat wel of niet het geval is, en hoe is dat te koppelen aan de rol waarin ik functioneer?

Studenten reageren zeer enthousiast: "Het was heel erg intensief," zegt Mitch Opperhuizen bijvoorbeeld in de video. "Ze hadden voor mijn gevoel zoveel mogelijk raakvlakken met de vakken en alle verschillende dingen die je hebt geleerd in een simulatie proberen te verwerken. Dat is best wel lastig, want het is een brede studie. Maar het kwam uiteindelijk wel goed tot zijn recht en dat heb ik als heel leuk ervaren."

Na afloop van de twee dagen op de externe locatie gaan de studenten weer terug naar de universiteit. Om gemeenschappelijk hun ervaringen te delen en te reflecteren op hun ervaringen. Hoe ze die kunnen verbinden aan theorie, aan de sociaal professionele vaardigheden en hun eigen positie in een professionele rol.

Innovatieve manier van onderwijs geven 

"Het gaat om echt ervaren wat besturen en organiseren is, je echt verplaatsen in de wereld waar je op voorbereiden, " zegt Sofie van den Hombergh. "Het is een innovatieve manier van onderwijs geven, een ‘grande finale’ van het curriculum voor zowel studenten als docenten. Wij zijn er heel blij mee, en wie weet nodigt het anderen uit om deze vorm van ervaringsleren in te zetten."

Door: Nationale Onderwijsgids