We leven in een wereld waarin problemen steeds complexer worden en niet langer te behappen zijn voor één organisatie of bedrijf. Samenwerken, met behulp van een 'orchestrator', is noodzakelijk. Maar wanneer heeft de samenwerking tussen diverse organisaties, ofwel een innovatie ecosysteem, de meeste kans van slagen? Dat is het onderwerp van het proefschrift van managementwetenschapper Dieudonnee Cobben. Zij verdedigt haar proefschrift op 27 oktober 2023 aan de Open Universiteit in Heerlen. Dat meldt de Open Universiteit.
Personeelstekorten in de zorg, verduurzaming van sociale huurwoningen of het ontwikkelen van nieuwe zorgconcepten: dergelijke complexe problemen kunnen alleen worden opgelost met behulp van een goed functionerend innovatie ecosysteem. Het kan echter een uitdaging zijn om alle betrokken organisaties, elk met hun eigen wensen en behoeften, bij elkaar te brengen en de neuzen dezelfde kant op te krijgen. Daarom moet er een 'orchestrator' zijn. Eén persoon of organisatie, die in staat is om een gevoel van vertrouwen te creëren tussen alle deelnemers en iedereen te motiveren om deel te nemen.
Uniek en zeer context-specifiek
In haar proefschrift onderzoekt Dieudonnee Cobben hoe andere type organisaties, dan bijvoorbeeld de grote techbedrijven, samenwerkingen kunnen aansturen en hoe zij ervoor kunnen zorgen dat een samenwerking gezond en robuust is. De conclusie is dat elk innovatie ecosysteem uniek en zeer context-specifiek is. Bevindingen van het ene systeem zijn niet rechtstreeks te kopiëren in een ander systeem. De sleutel tot succes is afhankelijk van vele factoren. Daarbij gaat het onder meer om de mate waarin de deelnemende organisaties elkaar al kennen, de complexiteit van de innovatie waaraan wordt gewerkt en de volwassenheid van de samenwerking. Het is de kunst om te begrijpen welke sleutel tot succes werkt in specifieke situaties.
Om de volgende stappen te kunnen zetten in het onderzoek naar de gezondheid en robuustheid van innovatie ecosystemen, is het aan te bevelen om samen met de praktijk te onderzoeken welke type data nodig zijn, welke meetinstrumenten geschikt zijn in welke contexten en hoe aansturing invloed kan hebben. Gezamenlijk kunnen wetenschap en praktijk experimenteren om te achterhalen tot in hoeverre generalisatie mogelijk is en welke aspecten maatwerk blijven.
Relationele aspecten
Uit het onderzoek blijkt dat relationele aspecten van essentieel belang zijn voor succesvolle samenwerkingen. Ook als de structuren en processen in orde zijn, kan een gebrek aan vertrouwen de samenwerking teniet doen. Om dat te voorkomen, zijn open communicatie, gezamenlijk leren en een gevoel van samenhorigheid cruciale factoren.
Door: Nationale Onderwijsgids
