LEIDEN - "De bijdrage van universiteiten aan de economie is juist zo effectief omdat die niet onze primaire doelstelling vormt", was de boodschap van professor Sir Leszek Borysiewicz. Borysiewicz, Vice-Chancellor van de University of Cambridge, was de spreker die het hoofdthema uiteenzette tijdens het tienjaarlijkse congres van de League of European Research Universities (LERU) op 9 en 10 mei in Barcelona.
Zuiver wetenschappelijk onderzoek
Sir Leszek: "Economische productiviteit is een bijproduct van het onderwijs en onderzoek dat we om andere redenen uitvoeren." Hoewel instituten steeds vaker de nadruk leggen op hun vermogen om de economie te ondersteunen als middel om financieringsaanvragen te rechtvaardigen, zou de echte boodschap moeten luiden dat ‘bredere doelstellingen en zuiver wetenschappelijk onderzoek ze juist succesvol maken.' De meest waardevolle ontdekkingen in economische zin komen voort uit fundamenteel onderzoek, niet uit toegepast onderzoek.
Horizon 2020
Robert-Jan Smits, directeur-generaal onderzoek en innovatie van de Europese Commissie, benadrukte de rol van de LERU bij de ontwikkeling van Horizon 2020. Dit is het onderzoek- en innovatieprogramma van 80 miljard van de Europese Unie dat in 2014 moet starten. Universiteiten zijn een verzamelplaats voor kennis van vele verschillende bronnen en disciplines. Het zijn juist de brede academische benadering die zo kenmerkend is voor universiteiten, en het feit dat academici de vrijheid hebben om hun nieuwsgierigheid naar oorzaken en oplossingen ruim baan te geven, die tot interessante en onverwachte ontdekkingen leiden.
Duurzame, sociaal-economische voordelen
Fysici of biotechnologen kunnen een ontdekking doen die direct tot financiële winst leidt, maar sociologen, economen en advocaten kunnen deze ontdekkingen vertalen naar duurzame, sociaal-economische voordelen. De geesteswetenschappen en de sociale wetenschappen kunnen ons bijvoorbeeld inzicht geven in de voorwaarden waaronder innovaties succesvol worden.
De Universiteit Leiden is één van de stichters van de LERU. De universiteiten die lid zijn van de LERU, kunnen zo effectief te werk gaan omdat ze dezelfde normen delen. Door voortzetting van hun onderzoek in alle disciplines en op alle punten van het spectrum, van de meest directe vorm van toegepaste innovatie tot aan het meest fundamentele onderzoek naar de manier waarop de wereld werkt, hebben de Europese universiteiten de sleutel in handen tot de groei van onze economie - en van onze samenlevingen.
© Nationale Onderwijsgids / Martijn van Noppen
