Het onderzoek werd uitgevoerd nadat in de Eerste Kamer per motie was gevraagd of het basisonderwijs genoeg geld krijgt om passend onderwijs verantwoord in te voeren. Het zogenoemde passend onderwijs moet volgend jaar worden ingevoerd. Hiermee worden scholen verplicht een passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Deze kinderen zijn bijvoorbeeld afkomstig uit het speciaal onderwijs.

Het evenwicht tussen wat basisscholen aankunnen en wat van ze gevraagd wordt is echter wankel, doordat de financiële positie van scholen kwetsbaarder is geworden, aldus de Rekenkamer. Basisscholen zijn de afgelopen jaren steeds minder geld van het rijk gaan krijgen omdat er minder leerlingen zijn. De uitgaven zijn echter niet navenant gedaald. Inmiddels heeft een op de vijf schoolbesturen geen financiële buffer meer of zelfs schulden.

Vanwege de verminderde inkomsten moesten scholen de afgelopen jaren personeel laten gaan. Vooral het aantal ondersteuners in de klas is teruggelopen. Ook krijgen sommige scholen niet de benodigde bijscholing om kinderen uit het speciaal onderwijs op te vangen.

Volgens de Rekenkamer vergt het invoeren van passend onderwijs onder deze omstandigheden extra alertheid van het ministerie van Onderwijs en schoolbesturen.

In een reactie stelt de Algemene Onderwijsbond die alertheid echter niet te hebben waargenomen bij de bewindslieden. "Onderwijspersoneel komt vaak al om in het werk en proberen tegen de klippen op kwaliteit te leveren: het gaat immers om de toekomst van de kinderen die ze in hun klas hebben. Wij vinden passend onderwijs een goede zaak: het is voor zorgleerlingen van groot belang dat ze zo veel mogelijk kunnen functioneren in een normale omgeving. Maar het onderwijs moet dan wel de ruimte krijgen. We hebben echt meer handen nodig in de klas."