Sebastiaan Haffert (Universiteit Leiden) ontvangt de Afstudeerprijs voor Sterrenkunde bij de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW). Deze prijs, gefinancierd vanuit het De Zeeuw-Van Dishoeck Fonds, heeft als doel om jong talent in de astronomie te stimuleren. Haffert ontvangt deze prijs van 3000 euro voor de ontwikkeling van een nieuwe sensor waarmee het mogelijk wordt om sterren en vooral ook planeten buiten ons eigen zonnestelsel beter te kunnen bekijken. Wereldwijd is hij de eerste die nieuwe technieken heeft toegepast in een golffrontsensor voor telescopen. Dat meldt de KHMW.
Het bekijken van exoplaneten (planeten die draaien om een andere ster dan de zon) wordt belemmerd door de flikkering in de atmosfeer. Dit vervaagt het beeld van exoplaneten en vermindert de resolutie van telescopen. Om dit probleem op te lossen worden sinds de jaren negentig van de twintigste eeuw in telescopen sensoren en vervormbare spiegels gebruikt. De sensor meet de verstoringen in het beeld en de spiegel heft de verstoring op basis van die meting op.
Inmiddels zijn er bij de Universiteit Leiden allerlei technieken ontwikkeld om de polarisatie (trillingsrichting) van licht beter te meten en te manipuleren. Haffert kwam tijdens het observeren van sterren op het idee om deze nieuwe manipulatietechnieken toe te passen in een nieuw soort sensor voor telescopen. Na een literatuurstudie onderzocht hij in een computersimulatie of hij met nieuwe technieken de sterke eigenschappen van twee soorten bestaande sensoren kon combineren in één sensor. Het ene type sensor meet vooral grote verstoringen, terwijl de andere sensor goed is in het meten van details. Toen zijn sensorconcept in de simulatie goed werkte, bouwde Haffert in het optisch laboratorium van de Sterrewacht van Leiden een prototype. Deze testversie bleek al zo goed te werken, dat de sensor van Haffert nu wordt geoptimaliseerd en daarna wordt gebruikt in een telescoop.
Op dit moment doet Haffert promotieonderzoek in Leiden waarin hij zich richt op een instrument dat ook metingen kan verrichten. In dit instrument krijgt de vernieuwende sensor ook een plaats.
© Nationale Onderwijsgids
