Binnen het basisonderwijs is ongeveer 10 procent van de leerlingen meer- of hoogbegaafd. Hoogbegaafde kinderen kunnen de volgende kwaliteiten hebben: opvallende intellectuele en sociale vaardigheden, een uitstekende fijne motoriek, een brede interesse, creativiteit, een zeer goed geheugen, doorzettingsvermogen, goed kunnen omgaan met oudere kinderen, een hoog IQ (hoger dan 130). Niet alle hoogbegaafde kinderen hebben al deze eigenschappen. De ene hoogbegaafde leerling is bijvoorbeeld op sociaal gebied sterk, terwijl een ander juist op zichzelf is gericht.

 

Voor een meer- of hoogbegaafde leerling kan regulier onderwijs te weinig aansluiten op zijn of haar onderwijswensen. Een plusklas kan voor deze leerlingen onderwijs op maat te bieden. Dit kan een plusklas binnen de eigen school zijn, maar er bestaan ook bovenschoolse plusklassen. Het onderwijs in de plusklas is vaak vakoverstijgend en is gericht op zowel verbreding als verdieping. Verbreding kan bijvoorbeeld door het aanbieden van Spaans of het filosoferen met kinderen. Verdieping kan door het geven van uitdagende opdrachten binnen de vakgebieden die ze op school aangeboden krijgen. 

 

Er worden steeds meer nieuwe lesmaterialen voor meer- en hoogbegaafde leerlingen ontwikkeld. Maar ook oude(re) materialen worden vaak gebruikt in de plusklas Wij zetten vijf populaire lesmaterialen en spellen op een rijtje.

 

KAPLA, wat staat voor KAbouterPLAnkjes, is gemaakt van grenenhouten plankjes. Alle plankjes van KAPLA zijn exact 11,8 x 2,4 x 0,8 centimeter en worden los gestapeld, zonder verdere bevestigingspunten. Hierdoor kan iedereen op zijn eigen ontwikkelingsniveau ermee bouwen, van simpelweg plankjes stapelen tot ingewikkelde, metershoge symmetrische constructies of modellen van beroemde bouwwerken. Hiermee worden logica, ruimtelijke ordening, nauwkeurigheid, concentratie en de wetten van het evenwicht aangescherpt. Bouwen kan via bestaande voorbeelden die meegeleverd worden, maar de leerkracht kan ook zelf een opdracht geven.

 

Een andere populair bouwspel is GraviTrax. Simpel gezegd kun je met het spel diverse knikkerbanen creëren, waarmee je spelenderwijs magnetisme, kinetica en zwaartekracht kunt ontdekken met behulp van diverse bouwelementen. Het systeem kan steeds worden aangepast en uitgebreid met verschillende elementen zodat het elke keer weer nieuw en leuk is. Ook bij dit spel is een voorbeeldenboekje beschikbaar, die oploopt in moeilijkheidsgraad. Daarnaast kun je natuurlijk je eigen banen ontwerpen en bouwen. 

 

De Pittige Plus Torens bevat lesmateriaal voor hoogbegaafden in de vorm van opdrachten. In de opdrachten wordt multimediaal gewerkt. Film, fotografie en internet worden benut en gecombineerd tot een leuk eindresultaat. De Pittige Plus Torens bevatten drie soorten opdrachten. Bij Rode Peperopdrachten leren leerlingen om hun eigen ideeën om te zetten in een concreet, presentabel eindproduct. Zo kunnen ze bijvoorbeeld een klassenfeest organiseren, een logo ontwerpen of een game maken. De Gele Peperopdrachten zijn gericht op allerlei vormen van uitwerken, vormgeven en presenteren van het eigen idee, zoals het maken van maquettes, bewegende constructies, of een website. De Groene Peperopdrachten zijn meer gesloten maar wel zeer complex. Denk hierbij aan zelf papier maken, het ontwerpen van een viertalenkwartet, of werken met sensoren. Er wordt gewerkt volgens het TASC-model.

 

Voor de wat jongere leerlingen is er Talentenlijn, een doorgaande lijn voor kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong vanaf de peuters tot en met groep 4. Talentenlijn bestaat uit vijf kisten: Talentenlijn Peuters, Talentenlijn 1 en 2 voor kleuters, Talentenlijn 3 voor groep 3 en Talentenlijn 4 voor groep 4. In iedere kist zit een begeleidingsmap, diverse spellen, werkboeken en leesboeken. In de begeleidingsmap wordt beschreven op welke wijze de materialen kunnen worden ingezet. Ook biedt het handvatten in de vorm van taakkaarten, materiaalbeschrijvingen, observatie-en registratiebladen en stickervellen met kiesbordkaartjes en taakkaartjes.

 

Tenslotte noemen we Breinkrakers, geschikt voor leerlingen vanaf groep 5. 32 Breinkrakers is een kopieerboek met 32 denkopgaven, verdeeld over 6 categorieën: logisch denken en conclusies trekken, omgaan met ruimtelijke oriëntatie en geometrische vormen, structureren en ordenen, taal en woordenschat, wiskundige problemen en precies waarnemen. Leerlingen puzzelen bijvoorbeeld met lucifers, moeten de erfenis slim verdelen, of gaan nadenken over de vraag: hoe komt het water in de fonteinen? Breinkrakers kan individueel en grotendeels zelfstandig gedaan worden. Loopt de leerling even vast, dan kan hij een hulpboekje met tips en uitleg raadplegen. In navolging op Breinkrakers 32 is er nu ook Breinkrakers 2 met als thema de natuur en Breinkrakers 3 over zaakvakken.

 

Deze vijf lesmaterialen hebben wij uitgelicht. Heb jij zelf nog leuke aanvullingen?