De doorstromers zijn vaak “cognitief sterke” leerlingen die niet meer verder kunnen leren op de basisschool. Momenteel zijn ouders en leerkrachten steeds meer op zoek naar uitdagendere lesmateriaal.

 

Op het JVO Gymnasium in Amersfoort loopt er al vier jaar een speciale klas waar leerlingen versneld de basisschool doorlopen, maar die nog niet klaar zijn voor het voortgezet onderwijs. Saskia van Damme is hoogbegaafdheidsspecialist en mentor van deze zogeheten Parnassos Klas.

 

Volgens haar komt deze toename doordat basischolen hoogbegaafde kindere steeds meer durven uit te dagen. De speciale klas van twee jaar staat overigens gelijk aan het eerste lesjaar van het gymnasium.

Terwijl dit onderwijsprogramma een jaar langer duurt, bevat het extra vakken zoals filosofie en burgerschap. "Dat vak krijg je normaal in het vijfde jaar van het gymnasium. Maar wij vinden het een mooie uitdaging voor de kinderen om te kunnen debatteren en discussiëren." 

 

Volgens Van Damme is het belangrijk voor de sociale en emotionele ontwikkeling van hoogbegaafde leerlingen om eerst het Parnassos-traject te doorlopen. "In een reguliere eerste klas zou een leerling mogelijk minder goed vrienden kunnen maken, omdat de kinderen een stuk ouder zijn." Zo geeft de mentor ook geluksles, waar de kinderen leren hoe je vrienden maakt.

De mentor vertelt ook dat niet alleen de denk- en veerkracht wordt ontwikkeld, maar ook dat vaardigheden zoals het leren plannen en organiseren een belangrijk onderdeel is van het lesplan. "Dan moet je denken aan leren werken met een agenda, je leren concentreren en hoe te beginnen aan een taak."

 

Ook bijzonder hoogleraar begaafdheid Anouke Bakx vindt dat er meer aandacht moet worden besteed aan deze vaardigheden. “Dat kan heel helpend zijn als er in de basisschoolperiode nog weinig aandacht voor is geweest.” Maar volgens Bakx is het aanleren van deze skills belangrijk voor alle basisschoolkinderen, waarbij het leren organiseren velen zal helpen in toekomst.

Onderzoek laat zien dat het verder uitdagen van deze kinderen een positief effect heeft op zowel de cognitieve ontwikkeling als de sociaal-emotionele ontwikkeling. Wel zegt dat Bakx het concept van hoogbegaafdheid breed en complex is.

 

"Er wordt vaak ook gedacht aan creatief denken en dat is niet per se heel positief voor het 'schoolse' leren. Want je denkt out of the box, je ziet meerdere perspectieven." Zo moet "er heel goed individueel bekeken worden of het versnellen van onderwijs past bij het kind. En dat hangt vooral samen met karaktereigenschappen en niet alleen of een kind cognitief sterk is."