Financieel mede mogelijk gemaakt door de Vereniging Openbaar Onderwijs en de openbare besturenorganisatie VOS/ABB hebben de UvH en de UvA ruim een jaar onderzoek gedaan naar de mening van de Nederlandse burgers over allerlei vraagstukken die samenhangen met de vrijheid van onderwijs. Dat meldt de Vereniging Openbaar Onderwijs.
Mogen bijzondere scholen bij het vak levensbeschouwing alleen lesgeven over de religie of levensbeschouwing van die school? Nee, zegt 56 procent van Nederland en maar 23 procent zegt ja. Mogen bijzondere scholen eisen dat leerlingen en ouders de geloofsregels van de school volgen en bijvoorbeeld hun homoseksualiteit in en om de school verborgen houden? Nee, zegt maar liefst 72 procent en maar 12 procent zegt ja. Ruim 90 procent vindt dat alle scholen leerlingen moeten leren om met verschillen om te gaan. De vrijheid van bijzondere scholen om leerlingen in hun (religieuze) levensbeschouwing in te leiden vindt men over het algemeen niet wenselijk, aldus de onderzoekers.
Religieuze grondslag
Het was in 1917 vast niet voor te stellen, maar anno 2024 zegt nog maar 32 procent van de bevolking dat het goed is dat er voortgezet onderwijsscholen zijn op religieuze grondslag. De steun voor het openbaar onderwijs daarentegen is groot. Maar 1 procent van de Nederlanders vindt dat er geen openbaar onderwijs zou moeten zijn, terwijl precies 50 procent van mening is dat alle scholen openbaar zouden moeten zijn en maar 26 procent is tegen die stelling. 69 procent van de respondenten zegt er expliciet tegen te zijn dat er bijzondere scholen zijn met leerlingen en leraren van maar één bepaald geloof.
Onderwijs niet de plek voor specifieke religie
Het onderzoek laat duidelijk zien dat Nederlanders niet anti-religieus zijn, alleen dat zij vinden dat basis- en voortgezet onderwijsscholen niet de plek zijn om kinderen in een specifieke religie in te leiden. In grote meerderheid vinden zij echter wel dat school de plek is voor kinderen om kennis te maken met de relevante religies en levensbeschouwingen en ondersteund moeten worden om daar zelf hun weg in te vinden en keuzes in te maken. Dit blijkt onder andere uit het feit dat 78 procent van de Nederlanders vindt dat alle scholen interlevensbeschouwelijk onderwijs zouden moeten verzorgen.
Belangrijk in het onderwijs
Het is van grote betekenis dat we nu eindelijk een goed, wetenschappelijk onderbouwd, beeld hebben van wat Nederland belangrijk vindt in het onderwijs. Te lang is het gesprek over artikel 23 taboe verklaard. Artikel 23 heeft de dubieuze eer in vrijwel elk regeerakkoord te worden genoemd, met daarbij de verklaring dat er de komende periode in elk geval niet aan gaat worden gesleuteld. Het onderzoek legt daarmee een groot democratisch tekort bloot.
Door: Nationale Onderwijsgids
