De Nederlandse publieke omroepen zouden een soort 'grondwet' moeten krijgen waarin ze hun gezamenlijke waarden kunnen formuleren. Daarvoor pleit Huub Wijfjes, emeritus hoogleraar in de geschiedenis van radio en televisie aan de Universiteit van Amsterdam zaterdag in dagblad Trouw.
Volgens Wijfjes kunnen de publieke omroepen op die manier duidelijker vastleggen dat zaken als racisme en discriminatie niet worden getolereerd en dat respect voor andersdenkenden en privacy gewaarborgd zijn in alle uitzendingen. "Die waarden zijn nu deels al geformuleerd, maar in zeer algemene zin", vindt Wijfjes.
Ongehoord Nederland
De emeritus hoogleraar reageert op een rapport van de NPO-Ombudsman over Ongehoord Nederland. Naar aanleiding van klachten die binnenkwamen over een item in het programma Ongehoord Nieuws constateerde de ombudsman dat er op basis van de journalistieke code die alle omroepen hebben ondertekend niet getoetst kan worden of een item racistisch is of niet.
Nationaal racismecoördinator Rabin Baldewsingh hoopt dat de omroepen de code aanpassen. Maar volgens Wijfjes zou een aanpassing van de code geen soelaas bieden. Met algemene richtlijnen zouden de afspraken niet alleen betrekking hebben op journalistieke programma’s, "maar op alle programma’s. Stel dat ON een ander, niet journalistiek programma maakt met een omstreden inhoud, of een andere omroep doet dat, dan kun je niets met de journalistieke code. Maar je kunt wel ingrijpen met een richtlijn die voor alle programma’s geldt."
Duidelijke spelregels
Als de NPO in zo'n 'grondwet' duidelijke spelregels definieert, is het ook gemakkelijker om nieuwe zendgemachtigden te toetsen. Volgens Wijfjes is momenteel ook niet duidelijk welke programma's onder de noemer 'journalistiek' vallen. "Daar moet inderdaad meer duidelijkheid over komen", zegt Wijfjes. "Wat is journalistiek, wat is educatief en wat is amusement?"
De Ombudsman stelde in haar rapport ook dat bij niet alle journalistieke producties van de publieke omroepen onjuistheden worden hersteld en verwijtbare onvolledigheden worden gerectificeerd. Uit een rondgang van ANP bleek dat talkshows bij zowel de NPO als de commerciële omroepen proberen manieren te vinden om zich te wapenen tegen onjuiste en niet onderbouwde informatie die in livegesprekken op televisie wordt verspreid.
Door: ANP