Op vrijdag 13 oktober aanstaande installeert het College van Bestuur van hogeschool Windesheim Liesbeth Hermans als lector Constructive Journalism. Zij gaat de komende jaren onderzoeken of deze vorm van journalistiek de betrokkenheid van burgers bij de journalistiek en de samenleving kan versterken. Dat meldt Windesheim.
Hermans signaleert dat uiteenlopende nieuwsmedia in binnen en buitenland al volop experimenteren met het gebruik van constructieve elementen in hun berichtgeving, bijvoorbeeld door niet alleen misstanden te signaleren maar ook onderzoek te doen naar oplossingen. Maar wat is nu eigenlijk precies constructive journalism? Wat doet het met mensen? Vinden mensen het nieuws relevanter? Draagt het bij aan meer betrokkenheid of aan een vollediger wereldbeeld? Hermans: "Ieder nieuwsmedium wil lezers, luisteraars of kijkers aan zich binden. Journalisten vinden dat ze hun werk voor burgers doen, maar toch gaan ze maar zelden bij hen te rade. Constructive journalism werkt bottom-up, door te denken vanuit het publiek. Wat sluit aan bij hun leefwereld, wat interesseert hen, wat moeten zij weten?"
We leven in een wereld van complexe vraagstukken op het gebied van veiligheid, klimaat, migratie, populisme en polarisatie. Alles wat er wereldwijd gebeurt, komt steeds sneller en via vele kanalen tot ons; vaak zonder duiding, zonder duidelijke afzender en steeds vaker als fake news. Welke rol heeft de journalistiek in deze wereld? Hermans roept journalisten op om duidelijker verantwoordelijkheid te nemen voor hun onmisbare functie in de maatschappij. "Aan journalisten de uitdaging om een realistisch beeld van de wereld te geven. Dat klinkt eenvoudig, maar is al ingewikkeld genoeg. Veel nieuws gaat over problemen en er is vaak veel aandacht voor wat niet goed gaat. In het maatschappelijk debat krijgen uitersten steevast grotere aandacht dan het meer genuanceerd denkende midden. Doet het beeld dat het publiek zo krijgt voorgeschoteld wel recht aan de werkelijkheid?"
"Constructive journalism is geen goednieuwsshow", benadrukt Hermans. "De controlerende taak blijft onverminderd van belang, maar wordt aangevuld met een faciliterende en mobiliserende taak. Journalisten hebben invloed door de keuzes die ze maken in het nieuwsproductieproces. Constructieve journalistiek gaat over de vraag hoe je ergens over schrijft. Denk aan het toevoegen van mogelijke oplossingsrichtingen bij de behandeling van een probleem of het plaatsen van het nieuws in een toekomstgerichte context. De uitdaging is om niet bij te dragen aan verdere polarisatie, maar begrip, nuance en mogelijkheden tot handelen te bevorderen"
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids