Landelijke cijfers tonen consistent aan dat één op de drie hbo-studenten de studie staakt voor het tweede leerjaar. Screening en ondersteuning bij studievaardigheden verhoogt de kans op het vervolgen van de studie van hbo-studenten in het paramedisch onderwijs na het eerste jaar. Dat concludeert Monique de Bruijn-Smolders in haar proefschrift. Zij is sociologe en docent-onderzoeker aan Hogeschool Rotterdam, zo meldt de hogeschool.
Eerstejaarsstudenten die zichzelf bij aanvang van het hbo hoger scoren op de studievaardigheden metacognitieve strategieën (plannen, monitoren en time management), aandacht, motivatie en inspanning hebben een grotere kans op het behalen van hun propedeuse in het eerste leerjaar. Daarnaast blijkt dat studenten die zichzelf als zeer kritische denkers bestempelen juist meer kans hebben op studievertraging of studiestaking. Deze studenten werden door hun docenten nader omschreven als aanhoudend zeer kritisch tegenover het gehele onderwijsprogramma, wat hoogstwaarschijnlijk leidde tot minder studeren, studievertraging en uiteindelijk - voor een deel van hen - tot studiestaking.
Studievaardigheden zoals beoordeeld door hun docenten blijken goede voorspellers te zijn van het behalen van hun eerste leerjaar, maar niet van eventuele studievertraging of -staking. Volgens de promovenda werd een tekort aan studievaardigheden onder studenten minder goed herkend door docenten als deze minder direct observeerbaar zijn in de onderwijspraktijk (denk aan hoe studenten plannen, monitoren en hun tijd managen), maar ook als studenten gedemotiveerd zijn; iets dat zij veelal geneigd zijn te verbergen voor hun docenten.
Uit een door de promovenda uitgevoerde interventiestudie bleek dat als studenten inzicht krijgen in de studievaardigheden aandacht, plannen, monitoren en time management – en als ze daarbij handvatten, begeleiding en advies krijgen van hun docent - de toepassing van deze studievaardigheden inderdaad verhogen. De studenten en hun docenten ontvingen de score op studievaardigheden zoals beoordeeld door de studenten, samen met verbetersuggesties en werden verzocht hiermee samen aan de slag te gaan, bijvoorbeeld met een stappenplan voor het maken van een studieplanning.
Zijn de conclusies uit dit proefschrift ook van toepassing op andere studenten en opleidingen? De Bruijn-Smolders is van plan vervolgonderzoek te verrichten naar studievaardigheden en studiesucces in bijvoorbeeld het economisch domein. Daarbij zal zij onderzoeken hoe coaching van docenten ‘on the job’ hen kan helpen een tekort aan studievaardigheden beter te herkennen en hoe docenten hun studenten hierbij kunnen ondersteunen.
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids
