Logo_schoolbieb_op_orde

Het zal binnen het basisonderwijs niemand ontgaan zijn: de tijd is rijp voor een nieuwe aanpak van de schoolbibliotheek. De schoolbibliotheek moet weer worden wat het altijd al had moeten zijn: een voorziening om het lezen te bevorderen en het onderwijs te ondersteunen. De schoolbibliotheek gaat professioneel!©

Directies en schoolbesturen worden van verschillende kanten benaderd om hierin de samenwerking met de Openbare Bibliotheken aan te gaan. Hun modulaire werkwijze, beter bekend als De Bibliotheek op School (in dit artikel verder aangeduid met dBos), verspreidt zich momenteel over het land. Wat kunnen scholen daar eigenlijk precies van verwachten en nog specifieker: is het wat voor úw school?

De Bibliotheek Op School (dBos) is niet uit de lucht komen vallen. Ook leesbevordering is niets nieuws. Maar waar het tot nu toe aan ontbrak was een systematische aanpak of structuur om een doorgaande lijn van leesbevordering in het basisonderwijs te integreren. In 2008 is op initiatief van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap het leesbevorderingsproject Kunst van Lezen van start gegaan. Het doel hiervan was om de mogelijkheid te vergroten dat elk kind kennismaakt met de waarde en het plezier van lezen. Een deelprogramma daarvan was ondersteuning door bibliotheken van taal- en leesonderwijs op de basisschool (op zogenaamde taalpilotscholen).

Het Kunst van Lezen-project werd een groot succes. De volgende stap die hier logisch op volgde was een manier bedenken om dit landelijk te kunnen uitrollen. In dBos zijn verschillende aanpakken, w.o. naast Kunst van Lezen ook Biebsearch junior en boek1boek, vertaald naar een totaalaanpak die aangepast kan worden aan de lokale situatie. Hoe werkt zo’n totaal-aanpak?

Ten eerste gaat dBos uit van een volwaardige en langdurige samenwerking tussen Openbare Bibliotheek en de school. Er is tijd nodig om de doelen van leesbevordering en mediavaardigheid te halen. Meestal tekenen de betrokken partijen voor een periode van 3-5 jaar, waarin de al-dan-niet-bestaande schoolbibliotheek zal doorgroeien naar een Bibliotheek Op School.

Ten tweede gaat dBos uit van professionele ondersteuning van leesbevordering en schoolbibliotheek in de school zelf. Daartoe zet de Openbare Bibliotheek leesconsulenten en educatieve medewerkers in. De ondersteuning komt neer op 2-4 uur per week per school.
Ten derde gaat dBos uit van drie pijlers waar zij haar doelen in wil behalen: de collectie (het media-aanbod), het lezen en mediawijsheid (mediavaardigheid).

Het besef dat lezen er toe doet en leesplezier belangrijk is, staat in het basisonderwijs buiten kijf. Er is zelfs een apart kerndoel geformuleerd dat gericht is op het ontwikkelen van leesplezier, namelijk kerndoel 9: “De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten.”

Nieuwe inzichten in hoe kinderen leesplezier ontwikkelen en internationaal onderzoek over het leesniveau van Nederlandse kinderen laten er geen twijfel over bestaan: leesbevordering is niet vrijblijvend, het is onmisbaar in het curriculum van het basisonderwijs. (Krashen, S. (2004), The Power of Reading: Insights From The Research; Leesmonitor.nu/Leesvaardigheid/Leesprestaties kinderen, Samenvatting resulaten PISA 2012). Aangezien de schoolbibliotheek meestal de belangrijkste bron van boeken is voor kinderen, ligt daar de sleutel om aan kerndoel 9 te voldoen.

© Norma Meeuwissen, Schoolbieb Op Orde