Wanneer kinderen getest worden, tijdens een toets op school of wanneer hun leervermogen wordt getest, laten zij niet altijd alles zien wat ze kunnen. Testangst en/of een lagere metacognitie – kennis die het leren vergemakkelijkt – kunnen ertoe leiden dat het kind onderpresteert. Om dit probleem te ondervangen, worden in de psychologie dynamische testen ingezet. Hierin worden de kinderen tijdens de test getraind en wordt hun vooruitgang gemeten, zodat een beter beeld van het leervermogen ontstaat. 

Voor zijn promotieonderzoek werden 522 vijf- tot tienjarige kinderen – 173 hoogbegaafden en 349 gemiddeld begaafden – dynamisch getest met een zogeheten leerpotentieeltest. Uit de uitkomsten van de test bleek dat alle groepen kinderen vooruitgang lieten zien van de voor- en nameting, met grote individuele verschillen. Daaruit concludeert Vogelaar dat dynamisch testen een beter inzicht biedt in het redeneervermogen en leerproces van (hoogbegaafde) kinderen dan dat een conventionele test, zoals een IQ-test zou doen.

Wat Vogelaar helemaal verbaasde, was dat de twee groepen kinderen helemaal niet zoveel verschilden. Uit de test bleek dat hoogbegaafde kinderen dezelfde instructiebehoefte hebben als gemiddeld begaafde kinderen en net zoveel vooruitgang lieten zien tussen de voor- en de nameting. "De hoogbegaafden begonnen op een hoger niveau van redeneren, maar maakten een even grote stap vooruit als de gemiddeld begaafden." Deze uitkomsten suggereren dat zij net zoveel leren van training en instructie als gemiddeld begaafde kinderen.

Van hoogbegaafde kinderen wordt in het onderwijs vaak aangenomen dat zij er op eigen kracht kunnen komen en dat zij geen extra ondersteuning nodig hebben. Daardoor lijkt het er soms op dat ze vergeten worden. Vogelaars onderzoek toont aan dat ook hoogbegaafde kinderen baat hebben bij (extra) ondersteuning in het onderwijs. "Het feit dat kinderen slim zijn, wil niet zeggen dat zij altijd op de top van hun kunnen presteren."

Door: Redactie Nationale Onderwijsgids