Veel gezinnen kunnen niet meer voorzien in levensbehoeften als kleding en eten

Veel gezinnen dreigen zonder eten en in de kou het nieuwe jaar in te gaan. Dat signaleren honderden basisscholen in Nederland die zijn aangesloten bij het Jeugdeducatiefonds. Zij deden sinds september 2022 voor maar liefst 3,6 miljoen euro een beroep op het fonds. Nooit eerder ontving het fonds zoveel aanvragen voor eerste levensbehoeften, als kleding en voedsel. Dat meldt de Stichting Jeugdeducatiefonds. 

Er is een alarmerende verschuiving zichtbaar, zegt Hans Spekman. Als directeur van het Jeugdeducatiefonds heeft hij nauw contact met de 628 scholen die bij het fonds zijn aangesloten. Op alle scholen groeit meer dan 50 procent van de leerlingen op in armoede. De afgelopen maanden zag Spekman het aantal aanvragen voor eerste levensbehoeften verdubbelen.

Schoenen en ondergoed 

Het fonds ontving sinds september 2022 drie keer zoveel aanvragen voor winterkleding als een jaar eerder. Ook deden scholen vaker dan ooit een beroep op het fonds voor schoenen en zelfs ondergoed. Spekman: “Daaruit kun je afleiden dat veel gezinnen sinds eind 2022 in de ‘overleefstand’ staan.” De middelen die scholen aanvragen zijn steeds vaker niet meer gericht op het bevorderen van de ontwikkelkansen van kinderen, maar op ervoor zorgen dat een gezin niet volledig kopje onder gaat.

Faciliteiten 

In 2021 deden scholen vooral een beroep op het fonds voor het aanschaffen van laptops, bedden, bureaus en OV-kosten. Door de digitale lessen in coronatijd zagen leerkrachten dat veel leerlingen thuis geen eigen bed, laptop en plekje hadden om rustig te werken. Toen de scholen in 2021 weer open gingen kreeg het fonds relatief veel aanvragen voor kindercoaching, huiswerkbegeleiding en educatieve materialen. Spekman: “De nadruk leek te liggen op ervoor zorgen dat kinderen de faciliteiten hadden om te kunnen leren, en daarna op het inhalen van achterstanden.”

Fleece dekens 

Een schrijnend voorbeeld van de verschuiving in het type aanvragen in 2022 is volgens Spekman de aanvraag van een school in Rotterdam voor fleece dekens. Leerlingen zitten in de kou, doordat er geen geld thuis is om de verwarming aan te zetten. Door de fleece dekens aan te bieden probeert de school de gezinnen te steunen in deze zware tijd. Spekman: “Het laat zien dat de prioriteiten inmiddels zijn verschoven van ‘helpen groeien’ naar ‘helpen bestaan’. Dat is onacceptabel in een rijk land als dat van ons.”

Door: Nationale Onderwijs