Hoogleraar Alexander Rinnooy Kan, binnenkort Eerste-kamerlid voor D66, is van mening dat het Nederlandse onderwijs veel beter kan presteren dan nu. Bepaalde ingrepen zouden hiervoor nodig zijn, zoals peuteronderwijs voor alle driejarigen, een middenschool in de eerste jaren van het voortgezet onderwijs en de inspectie vervangen door kwaliteitscontrole door de beroepsgroep van leraren zelf. Dit meldt de Algemene Onderwijsbond (AOb).
De hoogleraar zei dit tijdens de Kohnstamm-lezing op de Amsterdamse Universiteit. Op basis van internationaal vergelijkend onderzoek stelt hij dat het Nederlands onderwijs naar omstandigheden verrassend goed is. Rinnooy Kan zegt dat de schoolprestaties internationaal gezien hoog liggen, veel jongen hoger onderwijs volgen en de jeugdwerkloosheid laag is. Hiermee hoort Nederland bij de subtop.
Nederland zou wel minder goed scoren op het gebied van bevorderen van kansen van achterstandsgroepen. Oorzaak zou de scherpe selectie zijn bij de overstap van basis- naar voortgezet onderwijs. Volgens Rinnooy Kan benadeelt dit de laatbloeiers, waarbij het vooral zou gaan om allochtonen en steeds vaker jongens. De hoogleraar pleit voor een middenschool: alle jongeren in de onderbouw bij elkaar met een later keuzemoment. Door te werken met vakken op verschillende niveaus, kunnen snelle en langzame leerlingen goed bij elkaar zitten.
Een gecombineerde peuter- en kleuterschool voor alle kinderen vanaf drie jaar zou ook een manier zijn om gelijke kansen onder jongeren te bevorderen. De hoogleraar legt uit dat op die leeftijd de taalachterstanden nog weg te werken zijn. Het opleidingsniveau van de peuterjuffen zou ook omhoog moeten.
De hoogleraar wil, net als in Finland, af van de onderwijsinspectie. Hij is van mening dat de beroepsgroep leraren zelf beter de kwaliteitsbewaking kan doen. Ook de nascholing van alle werkenden ziet hij als een minpunt. De fondsen die hiervoor zijn, zouden niet goed benut worden. Daarom pleit Rinnooy Kan voor een onderwijstegoedbon voor alle werkende Nederlanders voor studie of bijscholing op latere leeftijd.
© Nationale Onderwijsgids