Het onderwijs kampt met grote veranderingen op de arbeidsmarkt en in de maatschappij. Met een onzekere banentoekomst is het belangrijk om toekomstige werknemers van die vaardigheden te voorzien, waarmee zij zich tijdens hun hele carrière kunnen blijven ontwikkelen op de arbeidsmarkt. Bovendien zijn maatschappelijke kwesties in het beroepsonderwijs extra aan de orde; het mbo is veruit de meest diverse onderwijssector, bijvoorbeeld wat betreft leeftijd, niveau en etnische achtergrond.

In het basis- en voortgezet onderwijs heeft iedere leerling te maken met min of meer hetzelfde curriculum en voornamelijk algemene vakken. Ook het beroepsonderwijs besteedt aandacht aan Nederlands, rekenen en Burgerschap, waar de 21ste-eeuwse vaardigheden terug kunnen komen. Maar het beroepsonderwijs kenmerkt zich ook door 40 procent tot soms wel 80 procent les in de beroepspraktijk. Zo kan het zijn dat sommige vaardigheden 'automatisch' aandacht krijgen, omdat ze een essentieel deel uitmaken van het beroepsprofiel. Creativiteit bijvoorbeeld is onmisbaar in beroepen als kapper, banketbakker of bloemist. Andere vaardigheden krijgen misschien niet zo automatisch aandacht, zoals ondernemendheid in een techniekopleiding.

Christoffels en Baay bepleiten een sectorspecifieke aanpak: stel per opleiding en per opleidingsniveau vast wat je wanneer moet kennen en kunnen. Dit begint met het expliciet maken en evalueren welke vaardigheden aandacht krijgen en of dit optimaal gebeurt. Daarin is een plek weggelegd voor algemene vakken en praktijkvoorbeelden, maar ook de inrichting van de nieuwe keuzeruimte van mbo-opleidingen biedt bij uitstek kansen om deze vaardigheden een stevigere en explicietere plaats te geven in het onderwijs. Zo kunnen studenten optimaal worden voorbereid op de toekomst.

© Nationale Onderwijsgids