De zorg ondervindt steeds meer hinder van uitdagingen op de arbeidsmarkt. Terwijl de zorgvraag toeneemt, is het aantal werkloze zorgprofessionals bijna verdubbeld van 8.800 naar 15.000 in de periode 2022-2024. De aanwas van junioren is in die periode afgenomen van 60.000 naar 40.000. Dat blijkt uit het rapport Arbeidsmarkt Zorg in Cijfers dat Compagnon en Intelligence Group vandaag publiceren. De Wet DBA zorgt voor een extra uitdaging, al staan steeds meer zzp’ers open voor een baan in loondienst. Dat meldt Compagnon.
De sterke toename van het aantal werklozen is onder andere het gevolg van niet verlengde contracten en reorganisaties. Al met al zorgt dit voor een afname van 13.000 zorgprofessionals, ofwel 2,5 procent van de markt in de afgelopen twee jaar. “Met de algehele vergrijzing van de samenleving is dit een zorgwekkende ontwikkeling”, zegt Coralie Elmont, Directeur Zorg bij Compagnon. “Dit doet een beroep op meer regionale samenwerking tussen zorgpartijen, zodat je deze professionals toch op een bepaalde manier behoudt voor de zorg – en niet per se voor je eigen organisatie.”
Daling zorgopleidingen
Na een piek in de instroom in zorgopleidingen rond de coronapandemie, is nu toch echt de daling ingezet. In het mbo is het aantal inschrijvingen voor verpleegkunde in twee jaar tijd met meer dan zeven procent gedaald en voor verzorgende IG zelfs met 23 procent. Verpleegkunde op het hbo laat een vergelijkbare trend zien, met een daling van 8,5 procent in de afgelopen twee jaar. Deze afname op beide niveaus zal op termijn leiden tot een nog grotere krapte. “Er is veel pessimisme in het nieuws rond de zorg”, aldus Elmont. “Het is zaak ook de vele leuke kanten van onze sector te laten zien en actief te focussen op goed werkgeverschap. Daarmee vergroten we de instroom én verkleinen we de uitstroom.”
Doorgroeimogelijkheden voor jongeren
De interne mobiliteit ligt relatief laag in de zorg; slechts 9 procent van de zorgprofessionals die een andere baan vond, ging aan de slag bij dezelfde werkgever. Onder de totale beroepsbevolking bedraagt dit ruim 12 procent. Omdat de hoge werkdruk niet gepaard gaat met bijpassend salaris, kiezen jonge professionals voor andere sectoren. Elmont: “Jongeren vinden doorgroeimogelijkheden belangrijk, dus daar moet meer aandacht voor komen. We moeten iets minder in hokjes denken; intern zijn echt wel vervolgstappen te maken.” Zorgprofessionals zijn overigens wel honkvast (ze werken gemiddeld 7,4 jaar bij een werkgever) en door natuurlijke doorstroom is het aantal mediors en seniors in de afgelopen twee jaar tijd licht gestegen.
Zzp'ers
Vanwege de handhaving van de Wet DBA in 2025 proberen werkgevers meer zelfstandigen in loondienst te krijgen. Uit het onderzoek blijkt dat 16 procent van de zzp’ers in de zorgsector terug wil in loondienst, vergeleken met slechts 9 procent in 2023. Maar liefst 42 procent wil misschien wel terug in loondienst. Zelfstandigen die deze overstap overwegen, hechten vooral waarde aan de werksfeer en het team waarin zij werken. Zzp’ers die zelfstandig willen blijven, doen dat voornamelijk vanwege de verdiensten en de inhoud én uitdaging van het werk. “Met deze factoren in gedachten ligt er dus potentieel voor werkgevers om gerichter zelfstandigen te werven. Ik zou me als zorginstelling echt op deze groep richten. Het merendeel staat wel open voor een overstap. Het is zaak daarbij niet alleen een goede werksfeer te creëren, maar hier ook over te communiceren ter verbetering van het imago.”
Door: Nationale Onderwijsgids
