
De arbeidsmarkttoelage voor werk op scholen met de grootste risico’s op onderwijsachterstanden, heeft in de eerste twee jaar na de invoering geen groot effect gehad op de instroom, uitstroom en het behoud van leraren op deze scholen. Ook zijn leraren op deze scholen niet meer of minder uren gaan werken. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB).
Het CPB heeft op verzoek van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) voor twee schooljaren (2021/2022 en 2022/2023) de kwantitatieve effecten van de arbeidsmarkttoelage op de arbeidsmarkt voor leraren in het basis- en voortgezet onderwijs onderzocht. Vorig jaar onderzocht het CPB al de effecten na afloop van het eerste schooljaar.
Behoud van leraren
De toelage heeft in de eerste twee schooljaren na invoering geen substantiële effecten gehad op het aantal gewerkte uren en op de instroom, uitstroom en het behoud van leraren op scholen met de toelage. Ook is er geen duidelijke impact op de leerprestaties van leerlingen, al is dit te verwachten zonder effect op leraren. Belangrijke context hierbij is dat de maatregel zeer kort voor de inwerkingtreding werd aangekondigd en tijdelijk van aard was. Scholen en leraren hadden misschien anders op de maatregel gereageerd als die eerder was aangekondigd en niet tijdelijk was geweest. De toelage heeft wel geleid tot een hoger salaris. Op scholen met de toelage is het gemiddelde uurloon van leraren met 8 procent-punt (basisonderwijs) en 6,7 procent-punt (voortgezet onderwijs) meer gestegen dan op scholen zonder toelage.
Tijdelijke salarisverhoging
De arbeidsmarkttoelage is een tijdelijke salarisverhoging voor personeel op scholen met relatief veel leerlingen met een vergroot risico op onderwijsachterstanden. De toelage is beschikbaar gesteld aan de 15 procent scholen in het primair en voortgezet onderwijs met het grootste risico op onderwijsachterstanden. De toelage is bedoeld om het werk op deze scholen aantrekkelijker te maken en daarmee de kansengelijkheid van leerlingen te bevorderen. Voor de schooljaren 2021/2022 en 2022/2023 was voor de arbeidsmarkttoelage in totaal 375 miljoen euro beschikbaar, als onderdeel van het Nationaal Programma Onderwijs. De regeling is inmiddels drie keer verlengd en loopt nog tot eind 2025. De uitwerking voor de periode na 2025 is nog onbekend.
Door: Nationale Onderwijsgids