Uitgeverij SAGE en de Nederlandse universiteiten hebben een akkoord bereikt over de transitie naar open access. Deze overeenkomst stelt onderzoekers in staat om open access te publiceren in wetenschappelijke tijdschriften van SAGE. Voor een deel hebben universiteiten open acces publiceren afgekocht, waardoor wetenschappers hun artikelen vrij toegankelijk kunnen maken voor een breed publiek zonder er zelf extra voor te hoeven betalen. Bovendien geldt een kortingstarief als Nederlandse onderzoekers buiten de afkoop om nog meer artikelen open access willen publiceren. Dat meldt de universiteitenvereniging VSNU.
Met de afzonderlijke wetenschappelijke uitgevers worden afspraken gemaakt over de abonnementsgelden voor wetenschappelijke tijdschriften namens alle Nederlandse universiteiten. Dit worden de Big-Deal onderhandelingen genoemd. Universiteiten willen de afspraken over de abonnementen alleen verlengen onder de voorwaarde dat uitgevers bereid zijn stappen te zetten om open access dichterbij te brengen.
In het akkoord is ook afgesproken dat de toegang voor wetenschappers tot SAGE-journals met 122 titels wordt verruimd naar 730 titels. “Dit tweejarige akkoord met Sage is wederom een belangrijke stap voor de Nederlandse wetenschap richting open access. Het is budgetneutraal, terwijl het aantal afgekochte open access publicaties toeneemt,’ aldus Koen Becking, voorzitter van de Tilburg University en onderhandelaar namens de VSNU.
Met verschillende uitgevers, zoals SAGE, Wiley en Springer is inmiddels een akkoord over open access bereikt. Met Elsevier verlopen de onderhandelingen moeizaam. Betekenisvolle stappen om open access te bereiken kunnen wat de VSNU betreft op verschillende manieren worden gezet. Elsevier heeft echter tot drie keer toe een voorstel aan de VSNU gestuurd dat geen verbetering vormt ten opzichte van de huidige situatie.
Staatssecretaris Dekker van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wil dat in 5 jaar 60 procent en in 10 jaar 100 procent van alle Nederlandse wetenschappelijke publicaties open access is. Veel wetenschappelijk onderzoek is met publiek geld gefinancierd; de universiteiten willen voorkomen dat er uiteindelijk dubbel betaald moet worden om open access publicaties te raadplegen.
© Nationale Onderwijsgids
