Jo van den Brand, hoogleraar aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, heeft een belangrijke rol gespeeld in het Amerikaanse onderzoek naar zwaartekrachtgolven, dat een eerste directe bewijs leverde voor het ontstaan van gravitatiegolven in het heelal. Het onderzoek werd deze week bekroond met de Nobelprijs voor Natuurkunde. Dat meldt het Parool.
De Amerikanen Rainer Weiss, Barry Barish en Kip Thorne voerden het onderzoek uit. Bij dat onderzoek werd nauw samengewerkt vanuit het samenwerkingsverband Ligo. Hierbij zijn meer dan duizend onderzoekers uit verschillende landen betrokken. De Nederlandse Van den Brand leidt hierin het Europese project Virgo. Bijzonder is dat veel gegevens van het Amerikaanse onderzoek in Amsterdam zijn geanalyseerd. Ook heeft de Amsterdamse hoogleraar een behoorlijke bijdrage geleverd aan de ontdekking die de onderzoekers deden.
Van den Brand is dan ook erg trots dat aan het onderzoek naar zwaartekrachtgolven de Nobelprijs is toegekend. "We weten al honderd jaar, sinds Albert Einstein, dat er zoiets bestaat als zwaartekrachtgolven, trillingen in ruimtetijd. Maar we hebben ze nu voor het eerst met onze eigen ogen gezien”, aldus de hoogleraar. Van den Brand is al ruim twintig jaar betrokken bij de vakgroep Subatomaire fysica aan de VU, waarbij hij onderzoek doet naar het heelal.
Volgens de algemene relativiteitstheorie van Einstein ontstaan zwaartekrachtgolven wanneer een massa versnelt, bijvoorbeeld wanneer er in het heelal een paar zwarte gaten om elkaar heen draaien. Einstein is er altijd van overtuigd geweest dat dit nooit gemeten zou kunnen worden.
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids