Tjalling de Haas van de Universiteit Utrecht wint de NWO-Vening Meinesz prijs voor aardwetenschappen. Hij ontvangt de prijs van 10.000 euro voor zijn baanbrekende onderzoek naar puinstromen. Voor het planeetonderzoek maakt hij gebruik van geomorfologische vergelijkingen tussen de aarde en Mars. De uitreiking van de prijs had al in maart 2020 moeten plaatsvinden tijdens het Nederlands Aardwetenschappelijk Congres NAC maar is vanwege de Corona pandemie verschoven naar april 2021. Dit meldt NWO.
Dr. Tjalling de Haas (1987) heeft zelfstandig een eigen laboratorium opgezet in Utrecht. Daar bootst hij op kleine schaal processen op berghellingen na zoals puinstromen, die hij vervolgens in een voorspellend model kan stoppen. In gedachten reist hij zo moeiteloos heen en weer tussen aarde en Mars, tussen het Mars van vier miljard jaar en miljoenen jaren geleden en de aardse valleien en berghellingen van nu. De vraag naar het voorkomen van leven op Mars hangt nauw samen met de beschikbaarheid van water. De Haas heeft ontdekt dat afgelopen miljoenen jaren puinstromen actief waren in inslagkraters. Identieke hellingen en puinwaaiers komen op aarde voor, waarschijnlijk zelfs met dezelfde frequentie van ijstijden en warme perioden.
Loopbaan
In 2010 studeerde De Haas cum laude af aan de Universiteit Utrecht, waar hij in 2015 ook cum laude promoveerde. Hij stelde op basis van satellietfoto’s van het oppervlak van Mars vast dat er in de afgelopen miljoen jaar regelmatig periodes met vloeibaar water waren. Daarvoor dacht men nog dat CO2 gas de puinstromen op Mars veroorzaakten.
Hij heeft tot nu toe twee NWO-beurzen binnengehaald: in 2016 een Rubicon-beurs, waarmee jonge onderzoekers ervaring kunnen opdoen in het buitenland; hij ging naar Durham University in Engeland. In 2018 kreeg hij een Veni beurs, waarvoor hij in twee Zwitserse puinstroomgebieden antwoord zoekt op de vraag waarom de ene puinstroom klein blijft en de ander uitgroeit tot een allesvernietigende stroom.
NWO Vening Meinesz prijs
De prijs is vernoemd naar professor Felix Vening Meinesz (1887-1966), één van de grondleggers van de Nederlandse aardwetenschappen en van NWO zelf. In zijn nalatenschap bepaalde hij dat NWO een prijs moest uitreiken voor jonge talenten in de Nederlandse aardwetenschappen. NWO reikt de prijs eens in de twee jaar uit. Kandidaten kunnen alleen worden voorgedragen als ze korter dan zes jaar geleden zijn gepromoveerd.
Door: Nationale Onderwijsgids
