We leren door informatie waar te nemen en in ons brein en geheugen te verwerken. Als je dus iemands kijkgedrag bestudeert, kom je heel veel te weten over het leren zelf. In haar oratie gaat prof. dr. Halszka Jarodzka in op de mogelijkheden, maar ook op de risico’s van oogbewegingsregistratie. Ze spreekt haar oratie uit op vrijdag 21 oktober 2022 bij de Open Universiteit in Heerlen. Dat meldt de Open Universiteit.
Halszka Jarodzka, hoogleraar Instructieontwerp voor online leren, neemt in haar oratie 'Zicht op onderwijs: ik zie dus ik leer' de luisteraars mee langs de kansen en mogelijkheden die eye-tracking, oftewel oogbewegingsregistratie, biedt voor het onderwijs. Dat zijn er veel. Dankzij eye-tracking krijgen we steeds beter inzicht in hoe mensen nieuwe informatie waarnemen en verwerken. We krijgen ook zicht op hoe zich dat ontwikkelt: de expert kijkt anders dan de nieuweling. De praktische toepassingen zijn overduidelijk. Je kunt het lesmateriaal zo maken dat het optimaal past bij hoe we kijken. Dat betekent efficiënter leren en meer valide toetsen.
Privacy
De kansen en mogelijkheden zijn groot. Maar Jarodzka stelt in haar oratie ook vragen rond privacy, ethiek en recht. Hoe zit het met de privacy? Zijn oogbewegingen persoonsgegevens en vallen ze dus onder de wet op de privacy? En wat als ze geanonimiseerd zijn? Jarodzka voorziet dat het niet lang zal duren voordat via big data en algoritmes de geanonimiseerde oogbewegingen terug te voeren zijn tot een persoon. Ze stelt dan ook de vraag of oogbewegingen niet gezien moeten worden als biometrische data. Minstens zo belangrijk is hoe het staat met de privacy van de ander. De eye-tracker registreert waar iemand naar kijkt. Wat als iemand naar een andere persoon kijkt?
Eye-tracker
De techniek is steeds makkelijker te installeren en commerciële partijen zijn zeer geïnteresseerd. Het zal niet lang meer duren of eye trackers zitten ingebouwd in alledaagse apparaten als laptops en telefoons. Op je laptop zul je de eye-tracker waarschijnlijk wel zelf uit kunnen zetten. Maar denk eens eye-trackers geïnstalleerd op billboards op stations. Nuttig, want zo ziet de adverteerder of de advertentie opvalt, hoe lang iemand kijkt en waarnaar hij kijkt. Maar wat registreert de eye-tracker allemaal nog meer? Teruggaand naar het onderwijs, stelt Jarodzka dat de voordelen voor het onderwijs duidelijk zijn. Maar ook hier is de vraag: hoeveel inzicht willen en mogen onderzoekers hebben in het brein van de studenten? Een vraag waar de onderzoeksgroep van Jarodzka zich zeker mee bezig zal houden.
Door: Nationale Onderwijsgids
Beeld: Open Universiteit
