Bormans benoemt twee rapporten in zijn toespraak die de toekomst van het hbo en van universiteiten bespreken. “Het klassieke beeld is dat er een zekere concurrentie is tussen hogescholen en de universiteiten, maar er is een treffende overeenkomst tussen die beide rapporten, wat een unieke kans biedt voor de overheid om hierop in te spelen zodat we in Nederland een nieuw fundament kunnen leggen voor het hoger onderwijs.” 

 

Volgens Bormans is het huidige onderwijsstelsel niet toekomstbestendig, waarbij wetten de ontwikkeling van het onderwijs belemmeren. Ook stelt hij dat de huidige hiërarchische verdeling tussen universiteiten en hogescholen niet meer van deze tijd zijn.

Als gevolg daarvan benoemt Bormans de overvolle universiteiten door internationale studenten. “Als je dit bij elkaar optelt, dan is er een toekomst bij de universiteiten van groei en de hogescholen gaan krimpen. Als je kijkt naar de arbeidsmarkt, dan wil je niet dat universiteiten alsmaar blijven groeien en dat hogescholen krimpen.” 

 

Het probleem die internationalisering momenteel vormt werd in 2010 al benoemt in het Veerman-rapport. “In dat rapport stond namelijk dat elke instelling een eigen profiel moest kiezen. Voor de ene instelling zou dan internationalisering belangrijker zijn dan voor de andere instelling. Hierover zouden dan afspraken gemaakt worden tussen instellingen en de overheid, en de bekostiging zou hierop worden afgestemd. Nu dreigt er één uniforme maatregel over het hele hoger onderwijs te worden uitgesmeerd, waar niemand de winnaar van zal zijn.” 

Terwijl de oud-collegevoorzitter eerder het verschil tussen universiteiten en hogescholen wilde afschaffen, is hij daar nu vanaf gestapt. “We moeten het verschil niet kleiner maken, maar we moeten het verschil groter maken. Om die binariteit aan te scherpen moeten de spelregels tussen universiteiten en hogescholen gelijkgetrokken worden, ook in termen van bekostiging.”  

 

Volgens Bormans hebben de recente investeringen in universiteiten ervoor gezorgd dat de kloof tussen universiteiten en hogescholen groter is geworden. Momenteel ligt de focus van verder onderzoek grotendeels bij universiteiten. Maar Bormans benoemt het feit dat afgestudeerden van hogescholen ook de kans moeten krijgen om zich verder te kunnen ontwikkelen. Hiervoor is investering in praktijkgericht-onderzoek nodig.

In zijn toespraak benoemt hij ook het belang van herschikking universiteiten en hogescholen. “Universiteiten moeten zich veel meer dan nu realiseren dat ze prachtige researchuniversiteiten zijn. Wij hogescholen worden dan – en dat is een beetje vloeken in de Nederlandse hoger-onderwijskerk – uiteindelijk professioneel georiënteerde universiteiten. Tegen mensen die daarvan schrikken, zou ik zeggen: ga de grens over, daar is dat heel helemaal normaal. In het buitenland zijn wij professioneel georganiseerde universiteiten. Daar kijken ze naar ons met heel veel waardering en veel respect.” Uiteindelijk moeten professioneel georganiseerde masters aangeboden worden door hogescholen, en de wetenschappelijke masters door universiteiten.

 

In het rapport staat namelijk dat “zo’n vijftien procent van de studenten veel beter tot zijn recht komt op een hogeschool. Daarom moeten wij ook die beroepsgerichte master verder kunnen ontwikkelen.”