Betere financiering voor onderwijshuisvesting nodig

Met het geld uit het gemeentefonds kunnen gemeenten en scholen in het primair en voortgezet onderwijs zonder al te veel rompslomp en zonder wetswijziging de gebouwen beter en meer integraal aanpakken; de slechtste gebouwen eerst. Gemeenten weten op basis van allerlei inventarisaties al welke scholen dat zijn. Wetten en beleidsafspraken, zoals het Bouwbesluit, nieuwe Europese regels en wetten rond de gemeentelijke begroting en verantwoording, zorgen ervoor dat het geld goed en voor iedereen transparant kan worden besteed en verantwoord. Dat meldt Bouwstenen.

Het onderzoek is uitgevoerd door de Argumentenfabriek op initiatief van Bouwstenen voor Sociaal en met steun van Bouwend Nederland, Techniek Nederland en de ministeries van OCW en BZK. Bij het onderzoek zijn ook bestuurders en (financiële) experts van scholen, gemeenten, (bouw)bedrijven, de PO-Raad, de VO-raad en de VNG betrokken. 

Gezond en duurzaam 

Er was tijdens het onderzoek opvallend grote consensus over het voorstel voor de weg die het geld vanuit het Rijk zou moeten afleggen om met meer vaart de scholen gezond en duurzaam te maken. Aanpassing van het systeem, zoals voorgesteld in het Interdepartementaal Beleidsonderzoek Onderwijshuisvesting (IBO) is ook gewenst, maar kan in een parallel spoor en vraagt meer tijd en afstemming.

Energielabel G

Op dit moment gaat de aandacht voor schoolgebouwen vooral uit naar ventilatie, maar de gebouwen moeten ook op andere punten flink worden aangepakt. Meer dan de helft van de gebouwen is aan renovatie  toe omdat ze het moderne onderwijs niet ondersteunen of energielabel G hebben. Daar hebben kinderen en leerkrachten last van. Leerprestaties lopen achteruit, kansen zijn niet gelijk en de arbeidsomstandigheden niet oké. 

Klimaatambities

Om alle gebouwen op orde te brengen is alleen al voor de klimaatambities 21 miljard euro aanvullende financiering nodig; bovenop de huidige bekostiging. Dat is exclusief de recente prijsstijging en nieuw kabinetsbeleid zoals een rijke schooldag en kleinere klassen. Voor een goede integrale aanpak is veel meer geld nodig dan nu via het gemeentefonds, de bijdrage aan scholen en allerlei losse potjes is geregeld.

De op één doel gerichte subsidies zoals SUVIS voor ventilatie en DuMaVa voor het verduurzamen van scholen zijn niet kosteneffectief, verstoren de programmatische aanpak van gemeenten en scholen, kosten in verhouding te veel tijd en werken kansenongelijkheid in de hand. De miljoenen uit al die potjes kunnen beter besteed, vinden mensen uit het werkveld.

Door: Nationale Onderwijsgids