Gedichtendeler. Vage shit man, poëzie

Als ik het onderwerp van mijn lessen voor de komende periode aankondig, valt hoongelach mij ten deel. "De komende weken zullen wij ons bezig gaan houden met poëzie". Wat moeten we met poëzie, vage shit man. Ik verweer mij niet maar glimlach slechts en begin met het voordragen van het eerste gedicht. De laatste jaren is dat ‘Sterk’ van Bart Moeyaert.

Door Henk ter Haar

Sterk

Ik dacht dat het niet kon:
dat iets wat je niet ziet
je alle dagen draagt
en sterker maakt.
Alsof je spieren krijgt
van liefde.
En kijk, het klopt:
Het hart van oma
slaat nog altijd over
als ze opa ziet.
Maar nu hij oud is en te bed,
misschien nog net de hemel haalt,
loopt oma sinds een poosje
krommer en vraagt ze vaker
om mijn arm.
Zonder hem krijgt
ze het huis niet warm
en zelfs de hond
zakt zuchtend naast de luie stoel.
Dus is het waar
dat liefde spieren geeft
en op den duur
ook vuur.

Bart Moeyaert
uit ‘Verzamel de liefde’
Em. Querido’s Uitgeverij BV 2003

Als ik het heb voorgedragen, valt de stilte.

En die laat ik vallen. Zeker een seconde of 15 laat ik haar vallen. Ondertussen kijk ik rond. Ik ken de leerlingen en hun verhalen. Begrijp de emotie die ik bij een enkeling zie. Ik ken de kracht van deze woorden, dit gedicht. Dan geef ik glimlachend aan dat we ons de komende weken bezig zullen houden met veel meer van deze vage shit, waarop de leerlingen me wat ongemakkelijk aangrijnzen.

In de lessen laat ik voorbeelden zien en horen van gedichten die me aanspreken. Vanwege de gekozen woorden, de stijl. Ik leg uit hoe je gedichten analyseert, wat rijm is, wat beeldspraak is. Maar vooral leg ik uit wat me raakt. En waarom het raakt. Waar ik zelf heel vrolijk van word en waar ik verdrietig van kan worden. En langzaam aan volgen ook de leerlingen.

Tegelijk met het starten van deze lessenserie, ben ik een appgroep gestart: De gedichtendeler. Leerlingen kunnen zich vrijwillig aanmelden voor deze appgroep en mogen daar gedichten delen die ze aanspreken en ook uitleggen waarom. We zijn nu een aantal weken verder en er worden steeds gedichten gedeeld. Soms van bekende dichters, maar meer en meer ook door de leerlingen zelf geschreven. Ook ik deel er mijn gedichten, voorzien van een toelichting. In de klas zelf zie ik dat het spreken over en in gedichten invloed heeft op de sfeer, op begrip voor het verhaal van de ander, voor elkaar.

Deze appgroep laat veel van de redenen zien waarom ik zo graag leraar Nederlands ben. De appgroep vormt een onderstroom van liefde voor taal, van verhalen, van openheid en kwetsbaarheid. Vorige maand kwamen (jonge) mensen om. In de appgroep plaatste een leerling haar gedicht, gaf ze haar woorden.