Het doel van het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs is het voorbereiden van leerlingen op wat ze later nodig hebben. Maar de maatschappij verandert en dus ook de benodigde kennis en vaardigheden. Door de snelle veranderingen in de maatschappij, wil de rijksoverheid het onderwijs meer ‘toekomst-proof’ gaan maken.
Door Julliete Maltha
Platform Onderwijs 2032
‘Welke kennis en vaardigheden moeten leerlingen in het primair en het voortgezet onderwijs leren, om klaar te zijn voor hun toekomst?’ Deze belangrijke vraag legde staatssecretaris Dekker (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) voor aan het Platform Onderwijs2032 (onder leiding van Paul Schnabel) dat een advies over het onderwijs aan het kabinet moet gaan uitbrengen. Dit moet leiden tot een vernieuwd curriculum en een vernieuwing van de kerndoelen en eindtermen. Het beoogde eindresultaat is een doordachte en gedragen visie op een toekomstgerichte en inspirerende inhoud van het primair en het voortgezet onderwijs, die het Platform eind 2015 aan de staatssecretaris zal aanbieden.
De eisen van de toekomst
De roep om verandering van het Nederlandse onderwijs komt voort uit de voortdurend ontwikkelende samenleving. De nieuwe ontwikkelingen in de maatschappij, zoals digitalisering en informatisering, hebben invloed op wat er van leerlingen verwacht wordt in hun (toekomstige) leven. Het Platform Onderwijs2032 gaat nu proberen deze uitdaging in concrete doelen om te zetten, waarbij er vooral gezocht wordt naar een nieuwe balans tussen de drie hoofddoelen van onderwijs: kennisoverdracht, persoonlijke ontwikkeling en voorbereiding op deelname aan de maatschappij.
Een nieuw curriculum
Om aan te (blijven) sluiten bij de moderne maatschappij, zal het curriculum van het onderwijs aangepast moeten worden. Een curriculum is de inhoud van het onderwijs: de vakken en de inhoud van die vakken. De overheid stelt het formele curriculum vast en de scholen stellen van daaruit hun onderwijsprogramma samen, wat door de docenten vertaalt wordt naar de invulling van hun lessen. Doel van het Platform Onderwijs2032 is om een curriculum samen te stellen, dat ervoor zorgt dat leerlingen in 2032 goed toegerust van school komen om succesvol te kunnen meedraaien in de maatschappij en op de arbeidsmarkt.
21ste eeuwse vaardigheden
In de 21ste eeuw zijn andere vaardigheden van belang, dan in de eeuwen hiervoor, om te kunnen functioneren op de arbeidsmarkt en in de maatschappij. Dit worden de 21st century skills genoemd. Naast (vak)kennis worden ook andere vaardigheden steeds belangrijker in deze eeuw, zoals samenwerken, creatief denken, algemene cognitieve vaardigheden, een ondernemende houding, kritisch denken en probleemoplossend vermogen. Ook wordt het efficiënt kunnen omgaan met technologie steeds belangrijker, net als het sociaal kunnen functioneren in de veranderde samenleving (waarbij bijvoorbeeld social media een steeds belangrijkere plaats innemen). Het is voor het onderwijs dus belangrijk, voldoende aandacht aan deze vaardigheden te besteden.
Een leven lang leren
In de huidige maatschappij moeten mensen een leven lang blijven leren. Niet alleen om een basis te krijgen om te kunnen gaan functioneren op de arbeidsmarkt en in de maatschappij, maar ook om bij de tijd blijven en vooruit te komen in een continue veranderende en dynamische samenleving. Ook volwassenen moeten hun kennis en competenties steeds actueel houden om zo bijvoorbeeld hun arbeidsmarktpositie op peil te houden en te werken aan verbetering van hun positie. In de huidige, snel veranderende maatschappij wordt van mensen verwacht dat zij zich kunnen aanpassen aan nieuwe omstandigheden en zich nieuw benodigde competenties snel eigen kunnen maken. Een nieuwsgierige, open en leergierige houding is daarbij van belang, maar ook het bezitten van de benodigde plan- en studievaardigheden om je snel nieuwe kennis en vaardigheden eigen te kunnen maken.
Leren leren, voor nu en later!
Maltha studiecoaching heeft deze belangrijke plan- en studievaardigheden al meer dan 33 jaar hoog in het vaandel staan. Het vormt de basis bij alles wat wij doen. Denk aan huiswerkbegeleiding, studiecoaching, maar ook onze online studievaardigheidstrainingen, planvaardigheidstrainingen, sociale en communicatieve vaardigheidstrainingen en brugklastrainingen die sinds enkele jaren op de markt zijn. Steeds staat het aanleren van plan- en studievaardigheden, zoals samenvatten, toetsplanningen maken, actief leren, agendabeheer en studiemethodieken efficiënt inzetten, centraal. Met als gevolg effectiever en met meer succes studeren, zowel nu als in de toekomst!
© Nationale Onderwijsgids