Verhaaltjessommen zijn tegenwoordig niet meer weg te denken uit het rekenonderwijs, maar wat zijn verhaaltjessommen nu precies? De term zegt het eigenlijk al, in een verhaaltjessom wordt een rekenkundig probleem via een verhaaltje verteld. Een kind moet hieruit zelf de informatie halen die hij of zij nodig denkt te hebben voor het oplossen van het probleem. Tevens moet hij of zij uit het verhaaltje op maken of het een plus-, min-, keer- of deelsom is.
Door Julliete Maltha
De talige kant van een verhaaltjessom
Zoals eerder al is benoemd gaat het bij een verhaaltjessom om een vertellende vorm van een rekenkundig probleem. Om een verhaaltjessom goed op te kunnen lossen moet dus ook de talige kant van een kind voldoende ontwikkeld zijn. Denk bijvoorbeeld aan het begrijpen van termen als meer/minder. Kinderen moeten snappen wat voor een soort som hier bij kan horen. Daarnaast moet het hele verhaaltje goed begrepen worden. Wanneer het verhaaltje al niet goed begrepen wordt kan er niet van een kind verwacht worden dat deze het juiste antwoord op de som kan geven.
Aanpak verhaaltjessommen
De verhaaltjessommen vragen om een iets andere aanpak dan een simpele 4+5 som. Belangrijk bij het oplossen van een verhaaltjessom is het filteren van de informatie. Welke informatie heb ik wel en welke informatie heb ik niet nodig, om de som op te lossen?
Bijvoorbeeld:
De buschauffeur is vandaag 52 jaar geworden. Hij mag daarom in een extra grote bus rijden. In de bus passen 40 mensen. Er zitten na 3 haltes 16 mensen in de bus. Hoeveel mensen passen er nog bij?
De leeftijd van de buschauffeur en het aantal haltes is voor het oplossen van de som niet relevant. Het is dus belangrijk dat een kind snapt niks met deze getallen te hoeven doen.
Het maken van verhaaltjessommen doet een groot beroep of de executieve functies van uw kind, denk hierbij aan planning, zelfregulatie en inhibitie.
Het aanleren van een strategie voor het oplossen van een verhaaltjessom is dan ook zeker zinvol.
Stap 1 is de probleemidentificatie (wat moet ik doen),
Stap 2 het plannen van de som (hoe ga ik dit doen?),
Stap 3 de uitvoering en
Stap 4 is de controle van het antwoord (heb ik antwoord gegeven op de vraag?).
Toch kan het voor een kind moeilijk blijven om deze strategie eigen te maken. Wanneer dit het geval is kan er gedacht worden aan het volgen van Remedial Teaching lessen, waar er expliciet geoefend wordt op het oplossen van verhaaltjessommen. Samen met het kind wordt er dan een passende manier gezocht om de sommen op te lossen en een eigen strategie te ontwikkelen.
© Nationale Onderwijsgids / Maltha Studiecoaching